Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm hay gặp, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến nhiều người xung quanh do đặc tính lây lan của nó. Cùng tìm hiểu về các bài thuốc chữa cảm thương hàn qua bài viết này nhé!
Bạn đang đọc: 5 bài thuốc chữa cảm thương hàn bằng phương pháp y học cổ truyền
Thương hàn là một loại bệnh truyền nhiễm và khởi phát đột ngột kèm sốt cao kéo dài
Contents
Nguyên nhân bệnh cảm thương hàn
Nguồn lây nhiễm
Bệnh cảm thương hàn gây ra bởi vi khuẩn Salmonella typhi. Bệnh lây qua đường tiêu hóa do ăn phải thực phẩm, uống nước bị nhiễm khuẩn không được nấu chín hoặc có thể lây truyền người sang người thông qua việc tiếp xúc trực tiếp với người mang bệnh, thậm chí ngay cả khi đã khỏi, bệnh vẫn có khả năng lây lan trong khoảng 2 – 3 tuần sau đó.
Phương thức lây nhiễm
- Uống nước hoặc ăn các loại thức ăn bị nhiễm khuẩn. Đặc biệt, vi khuẩn Salmonella typhi có khả năng sinh sôi mà không làm thay đổi tính chất hay mùi vị của thức ăn.
- Tiếp xúc trực tiếp với chất thải hay đồ dùng bị nhiễm khuẩn của người bệnh.
Tiêu thụ thức ăn bị nhiễm khuẩn là nguyên nhân gây bệnh cảm thương hàn
Triệu chứng bệnh
- Triệu chứng phổ biến: Khởi phát đột ngột, sốt tăng dần, nhức đầu, chán ăn, viêm họng, táo bón hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, các triệu chứng như lách to, thiếu máu, giảm bạch cầu, chức năng gan suy giảm, rối loạn đông máu,… cũng rất hay gặp.
- Triệu chứng ít gặp hơn: Khó tiểu, ho khan, chảy máu cam,…
- Trường hợp nặng: Bệnh nhân có thể bị mê sảng hoặc hôn mê.
Trong trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị mê sảng hoặc hôn mê
Bài thuốc thời kỳ khởi phát
- Thời kỳ khởi phát (khoảng 7 ngày): Sốt tăng dần, mạch chậm, người mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ, có khi chảy máu cam. Ngoài ra, người bệnh còn chán ăn, lưỡi khô trắng và đi ngoài táo.
- Phép trị: Giải biểu, tiêu thực.
- Bài thuốc: Củ sắn dây 12g, kinh giới 8g, củ sả 8g, lá tre 8g, hạt cau khô 8g, lá bạc hà 8g, quế chi 6g. Thêm 600ml nước, sắc còn 200ml. Ngày uống 1 thang vào lúc đói.
Thời kỳ khởi phát kéo dài 7 ngày với các triệu chứng như đau đầu, mất ngủ,…
Bài thuốc thời kỳ toàn phát
- Thời kỳ toàn phát (khoảng 2 tuần): Bệnh nhân mệt lả và mê sảng, lách sưng, đại tiện không tự chủ. Bụng trướng, đau ở hố chậu phải, ấn vào có tiếng ọc ạch, tim đập yếu. Lưỡi khô và đỏ, môi khô nứt nẻ, có thể kèm phát ban 1 vài nốt ngang bụng. Trường hợp bệnh nặng: môi, lưỡi, lợi và răng đều đau.
- Phép trị: Thanh nhiệt, giải độc, tư âm, khai khiếu.
- Bài thuốc: Thạch cao 20g, rau má 16g, sinh địa 16g, mạch môn 16g, lá đại thanh 12g, mộc thông 12g, câu đằng 12g, rễ lau 12g, cỏ seo gà 8g, nghệ 8g. Thêm 600ml nước, sắc còn 200ml. Ngày uống 1 lần, mỗi lần 1 thang.
Tìm hiểu thêm: Có bầu uống inositol (vitamin B8) được không?
Thời kỳ toàn phát kéo dài 2 tuần với các triệu chứng như mê sảng, bụng trướng,…
Bài thuốc thời kỳ lui bệnh
- Thời kỳ lui bệnh: Sốt bớt dần rồi trở về nhiệt độ bình thường. Các triệu chứng giảm dần, bệnh nhân tỉnh táo hơn, lưỡi sạch và đi tiểu nhiều.
- Phép trị: Bổ tỳ, tư âm.
- Bài thuốc: Bố chính sâm 20g, sinh địa 16g, hà thủ ô 16g, hoài sơn 12g, đậu đỏ 12g, mạch môn 12g, rễ vú bò 12g, ý dĩ 12g, biển đậu 8g, thạch hộc 8g, trần bì 6g. Thêm 600ml nước, sắc còn 200ml. Ngày uống 1 lần, mỗi lần 1 thang.
Bệnh nhân dần tỉnh táo và các triệu chứng lui dần vào thời kỳ lui bệnh
Bài thuốc cầm máu khi biến chứng
Biến chứng chảy máu ruột thường xuất hiện vào tuần thứ 3 sau khi phát bệnh. Đi kèm với biến chứng này là các triệu chứng như thiếu máu cấp tính và phân có màu đen.
Bài thuốc cầm máu:
Quả dành dành (đốt than) 12g, lá trắc bá (đốt than) 12g, kim ngân hoa (đốt than) 12g, hoa hòe (đốt than) 12g, rễ cỏ tranh 16g, a giao 8g, ngó sen vắt lấy nước.
Cho 5 vị đầu vào ấm, thêm 400ml nước rồi sắc còn 200ml. Bỏ bã, sau đó cho a giao vào, khuấy và đun cho tan. Thêm nước ngó sen vào trộn đều, để nguội và chia 3 lần uống trong ngày.
Biến chứng chảy máu ruột thường xuất hiện vào tuần thứ 3 sau khi phát bệnh
Bài thuốc trụy tim mạch khi biến chứng
Trụy tim mạch là biến chứng xuất hiện vào tuần thứ 3 hoặc thứ 4 sau khi phát bệnh, do vi khuẩn tiết ra quá nhiều nội độc tố. Một số biểu hiện của trụy tim mạch:
- Nhiệt độ cơ thể hạ xuống 36 độ C, thậm chí thấp hơn và không đo được huyết áp.
- Mạch không bắt được, tim đập nhanh tới 140 – 150 lần/phút.
- Da tím tái, các chi lạnh, vã mồ hôi và mặt hóp lại.
Tình trạng rất nguy kịch và có thể tử vong sau vài giờ. Khi đó, cần phải cấp cứu bằng bài thuốc Tứ nghịch thang hoặc Bạch thông thang hoặc can thiệp Tây y.
Bài thuốc Tứ nghịch thang: Phụ tử (chế) 8 – 16g, can khương 4 – 8g, cam thảo (chích) 4 – 8g. Ngày dùng 1 thang chia làm 2 lần uống.
Bài thuốc Bạch thông thang: Củ hành tươi 8g, gừng khô 8g, phụ tử chế 12g. Sắc uống 1 thang chia làm 2 lần/ngày.
Trụy tim mạch là biến chứng nguy hiểm và có thể gây tử vong sau vài giờ
Lưu ý khi chữa cảm thương hàn bằng y học cổ truyền
- Đối với thương hàn, cần phát hiện sớm, điều trị kịp thời, dứt điểm.
- Tránh ăn quá nhiều đồ lạnh, thức ăn sống vì sẽ làm ảnh hưởng đến chức năng của phế. Ngoài ra, cần hạn chế ăn đồ cay nóng, rượu, bia, thuốc lá,… vì những thứ này sẽ khiến tình trạng ho càng thêm trầm trọng và bệnh lâu hồi phục.
- Không dùng chung bát đĩa, đồ dùng cá nhân,… với bệnh nhân. Đồng thời, tiến hành khử khuẩn nơi người bệnh nằm và đặc biệt lưu ý đến các chất thải của người bệnh như phân, nước tiểu.
>>>>>Xem thêm: Khô gà bao nhiêu calo? Ăn khô gà có mập không? Lưu ý khi ăn
Tránh ăn quá nhiều đồ cay nóng, rượu, bia, thuốc lá,…
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các bài thuốc chữa cảm thương hàn bằng phương pháp y học cổ truyền. Nội dung bài viết mang tính tham khảo, bạn nên tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ Đông y hoặc Tây y để đảm bảo hiệu quả, an toàn. Hãy chia sẻ bài viết nhiều hơn cho bạn bè và người thân cùng biết nhé!