Cách sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách khi trị tăng nhãn áp

Tăng nhãn áp là một bệnh lý về mắt thường gặp, do tăng áp suất ở mắt khiến người bệnh nhìn mờ và đau đầu. Vậy sử dụng thuốc nhỏ mắt điều trị tăng nhãn ápnhư thế nào là đúng ? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Bạn đang đọc: Cách sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách khi trị tăng nhãn áp

Bệnh tăng nhãn áp là gì?

Bệnh tăng nhãn áp (hay còn gọi là tăng áp lực nội nhãn – IOP) là tình trạng tăng áp lực cao hơn bình thường do không thoát được thủy dịch: mắt liên tục tạo ra một chất lỏng trong suốt (thủy dịch), chảy phía trước mắt và sau đó thoát ra. Thông thường, lượng thủy dịch tạo ra bằng lượng dịch thoát ra. Trong trường hợp thủy dịch không thoát ra kịp thời sẽ xuất hiện tình trạng tăng nhãn áp.

Tăng nhãn áp được chia làm 2 loại phổ biến:

• Tăng nhãn áp góc mở: thủy dịch không chảy ra ngoài như bình thường dù cấu trúc dẫn lưu trong mắt vẫn đang hoạt động rất ổn. Được gọi là bệnh tăng nhãn áp âm thầm, thường không xuất hiện triệu chứng ngay cả khi mắt bị mất thị lực nhẹ.
• Tăng nhãn áp góc đóng hay dân gian còn gọi là thiên đầu thống: góc thoát thủy dịch bị đóng lại hoàn toàn do không gian giữa mống mắt và giác mạc quá hẹp dẫn đến tăng áp suất trong mắt đột ngột. Người bị glaucoma góc đóng có thể sẽ bị đau đầu, đau mắt, giảm thị lực…

Bệnh tăng nhãn áp là tình trạng tăng áp lực cao hơn bình thường do không thoát được thủy dịch

Nguyên tắc trong điều trị bệnh tăng nhãn áp

Mục tiêu điều trị bệnh tăng nhãn áp là làm giảm nhãn áp giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình mất thị lực.

Các phương pháp điều trị hiện nay chưa thể điều trị khỏi hoàn toàn hay phục hồi tổn thương mà bệnh tăng nhãn áp gây ra. Nếu bệnh được phát hiện sớm, điều trị kịp thời sẽ giúp bảo vệ thần kinh thị giác và dự phòng các biến chứng nguy hiểm dẫn đến mù lòa.

Cách điều trị phổ biến hiện nay là sử dụng thuốc điều trị tăng nhãn áp. Nếu sau một thời gian sử dụng thuốc không mang lại hiệu quả tốt thì bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp phẫu thuật mắt, điều trị bằng laser.

Bác sĩ có thể sử dụng đồng thời nhiều phương pháp để mang lại hiệu quả tốt nhất cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp điều trị còn phụ thuộc vào từng đối tượng bệnh nhân, từng loại bệnh tăng nhãn áp, mức độ nghiêm trọng của bệnh, tiền sử bệnh và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân cụ thể.

Nếu sau thời gian dùng thuốc mà không thấy cải thiện, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp phẫu thuật

Các loại thuốc tăng nhãn áp thường gặp

Thuốc nhỏ mắt

• Prostaglandin: chỉ sử dụng 1 lần mỗi ngày. Thuốc hoạt động với cơ chế tăng lưu lượng dịch thoát ra khỏi mắt, giúp làm giảm nhãn áp. Thuốc có các tác dụng phụ như thay đổi màu mống mắt, sự phát triển của lông mi và ít có tác dụng phụ toàn thân.
• Thuốc chẹn beta: là lựa chọn đầu tiên được bác sĩ chỉ định trong điều trị bệnh tăng nhãn áp, sử dụng thuốc 1 hoặc 2 lần mỗi ngày để giảm lượng thủy dịch do mắt sản xuất, có thể kết hợp với Prostaglandin. Các tác dụng không mong muốn liên quan đến tim, phổi, tiểu đường hoặc tâm lý. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về tiền sử bệnh trước khi dùng thuốc.
• Thuốc chủ vận alpha-adrenergic: sử dụng loại thuốc này 2 hoặc 3 lần mỗi ngày để giảm lượng thủy dịch tiết ra và tăng lượng thủy dịch chảy qua, có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với thuốc nhỏ mắt kháng bệnh tăng nhãn áp. Các tác dụng phụ có thể gặp bao gồm giãn đồng tử, đỏ mắt và ngứa ngáy trong mắt.
• Thuốc ức chế carbonic anhydrase: thuốc có cơ chế giảm tốc độ tiết dịch. Thuốc được sử dụng dưới dạng viên, dùng 2 đến 3 lần mỗi ngày. Tác dụng không mong muốn bao gồm nóng rát, đỏ mắt và các phản ứng mí mắt.
• Hợp chất epinephrine: Đây là thuốc điều trị tăng nhãn áp có tác dụng làm giảm tốc độ tiết dịch và tăng thoát dịch khỏi mắt.
• Nước mắt nhân tạo: bạn có thể bổ sung nước mắt nhân tạo giúp giảm khó chịu cho mắt và hạn chế tác dụng không mong muốn gây khô mắt và tổn thương bề mặt mắt do dùng thuốc điều trị tăng nhãn áp.
• Các loại nước mắt nhân tạo không sử dụng chất bảo quản, có thành phần tương tự như nước mắt tự nhiên và kết hợp với một vài dưỡng chất tốt cho mắt là một gợi ý dành cho những người bị bệnh tăng nhãn áp.

Nước mắt nhân tạo giúp giảm khó chịu cho mắt, khô mắt và tổn thương bề mặt mắt do dùng thuốc điều trị tăng nhãn áp

Thuốc uống trị tăng nhãn áp

Nếu điều trị bằng thuốc tăng nhãn áp dạng thuốc nhỏ mắt không làm giảm áp lực mắt đến hiệu quả mong muốn, bác sĩ cũng có thể kê thêm đơn thuốc uống, thường là thuốc có chứa chất ức chế carbonic anhydrase.

Các tác dụng không mong muốn của thuốc ức chế carbonic anhydrase bao gồm tiểu thường xuyên, ngứa rát ở ngón tay và ngón chân, trầm cảm, đau nóng rát vùng dạ dày và sỏi thận, phát ban, trầm cảm, mệt mỏi, sỏi thận, hôn mê, đau bụng, giảm cân. Uống thuốc điều trị tăng nhãn áp cùng bữa ăn có thể giúp giảm các tác dụng không mong muốn này.

Tìm hiểu thêm: Đau mắt đỏ nhỏ thuốc gì? Các loại thuốc dùng trong điều trị đau mắt đỏ

Bác sĩ có thể sẽ kê thêm thuốc có chứa chất ức chế carbonic anhydrase giúp điều trị tăng nhãn áp hiệu quả hơn

Cách sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách an toàn và hiệu quả

Cách dùng thuốc nhỏ mắt cho bệnh nhân bị tăng nhãn áp:

• Rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước.
• Sử dụng gương hoặc nhờ người khác nhỏ thuốc vào mắt bạn.
• Tháo nắp bảo vệ. Đảm bảo rằng phần đầu của ống nhỏ giọt không bị sứt mẻ hoặc nứt.
• Tránh chạm đầu ống nhỏ giọt vào mắt hoặc bất kỳ bề mặt nào khác như má, thái dương…
• Luôn giữ đầu ống nhỏ giọt xuống để ngăn giọt nước chảy ngược vào chai và làm nhiễm bẩn phần còn lại.
• Nằm xuống hoặc nghiêng đầu về phía sau.
• Giữ chai giữa ngón cái và ngón trỏ, đặt đầu ống nhỏ giọt càng gần mí mắt càng tốt mà không chạm vào nó.
• Đặt các ngón còn lại của bàn tay đó vào má hoặc mũi của bạn.
• Dùng ngón trỏ kéo mí mắt dưới xuống để tạo thành một cái túi.
• Nhỏ một giọt thuốc vào hốc mắt dưới và mí mắt. Việc nhỏ giọt trên bề mặt mắt có thể gây cảm giác châm chích. Sử dụng nhiều hơn một loại thuốc nhỏ mắt sẽ gây tràn và lãng phí.
• Sau khi nhỏ thuốc, nhắm nhẹ mí mắt trong khoảng hai phút để thuốc có thể hấp thu vào mắt.
• Tránh nháy mắt vì nháy mắt có thể làm ép giọt thuốc ra khỏi mắt và vào ống nước mắt dẫn vào mũi. Bằng cách nhẹ nhàng đóng mi mắt, thuốc sẽ tiếp tục tiếp xúc với mắt để được hấp thụ.
• Chặn các ống dẫn nước mắt bằng ngón tay cái hoặc ngón trỏ của bạn trong hai phút khi mí mắt được đóng lại nhẹ nhàng, do đó có thể tránh được dòng nước mắt chảy vào mũi.
• Đóng chặt nắp ngay sau khi nhỏ mắt. Không lau hoặc rửa sạch.
• Lau sạch chất lỏng dư thừa trên má bằng khăn giấy sạch. Rửa tay một lần nữa.

Sử dụng nhiều hơn một loại thuốc nhỏ mắt

• Nếu bạn đang sử dụng nhiều hơn một loại thuốc nhỏ mắt, bạn nên đợi ít nhất 5 phút trước khi nhỏ thuốc nhỏ mắt thứ hai để thuốc được hấp thụ tốt nhất. Túi nắp dưới nơi đặt giọt nhỏ và có thể chứa nhiều hơn một giọt mỗi lần. Nhỏ nhiều giọt cùng lúc sẽ gây tràn nước và rửa sạch thuốc nhỏ mắt khỏi mắt.
• Thuốc nên bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng để không làm giảm hiệu quả của thuốc.
• Ngoài ra, trong quá trình sử dụng, thuốc có thể gây ra những tác dụng phụ như nhức đầu, mệt mỏi, buồn ngủ, khô miệng,.. cần thông báo ngay đến bác sĩ điều trị để điều trị sớm nhất có thể.[1]

Dùng ngón trỏ kéo mí mắt dưới xuống để tạo thành một cái túi, sau đó nhỏ thuốc vào

Lưu ý khi sử dụng thuốc trị tăng nhãn áp

• Sử dụng thuốc đúng liều lượng: người bệnh phải tuân thủ đúng theo chỉ định, liều dùng, hướng dẫn của bác sĩ điều trị thì mới phát huy hiệu quả điều trị tốt nhất. Một số cách để giúp ghi nhớ việc uống thuốc như đặt lời nhắc hẹn giờ trên điện thoại.
• Sử dụng thuốc đúng cách: sau khi nhỏ thuốc điều trị tăng nhãn áp vào mắt người bệnh nên nhắm mắt lại từ 1 đến 2 phút đồng thời ấn nhẹ vào khóe mắt gần mũi để đóng ống lệ trong vài phút tác dụng. Điều này nhằm giảm thiểu các tác dụng không mong muốn toàn thân mà thuốc có thể gây ra.
• Lưu ý thời hạn sử dụng thuốc: rất nhiều thuốc nhỏ mắt có thời hạn sử dụng ngắn hoặc tính theo thời gian mở nắp. Do đó, người bệnh nên ghi lại ngày đầu tiên mở lọ thuốc và ngày hết hạn khi không sử dụng hết, dựa theo thời hạn được quy định trên nhãn hộp hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.
• Lưu ý các tác dụng không mong muốn gây kích ứng ở mắt có thể mới xuất hiện ở người chưa có triệu chứng trước đó hoặc có biểu hiện nặng lên như khô mắt. Người bệnh cần theo dõi và thông báo với bác sĩ điều trị về các tác dụng phụ gặp phải.
• Người bệnh cần tháo kính áp tròng hoặc lấy ra trước khi nhỏ thuốc điều trị tăng nhãn áp.
• Thực hiện các chế độ ăn dinh dưỡng cân đối và lành mạnh giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần. Hạn chế sử dụng caffeine, vì có thể làm trầm trọng hơn tình trạng tăng nhãn áp.
• Nghỉ ngơi đầy đủ và tập thể dục đều đặn rất có lợi cho bệnh nhân. Bệnh nhân phải kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch để tăng cường lưu thông máu ở đầu dây thần kinh thị giác. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về một chương trình tập thể dục thích hợp.
• Bảo vệ mắt: Chấn thương mắt nghiêm trọng có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh tăng nhãn áp. Bạn có thể đeo kính bảo vệ mắt khi sử dụng thiết bị điện tử hoặc tham gia các môn thể thao. Ngoài ra, bạn nên đội mũ và đeo kính râm nếu dành thời gian ở bên ngoài. Nên hạn chế tối đa các chấn thương, đặc biệt là ở những người đã trải qua phẫu thuật tăng nhãn áp.
• Thực hành các kỹ thuật thư giãn lành mạnh nhằm giảm thiểu các yếu tố nguy cơ căng thẳng. Vì căng thẳng có thể gây kích hoạt cơn tăng nhãn áp góc đóng cấp tính đối với những người bệnh có nguy cơ.
• Bệnh tăng nhãn áp có thể sẽ ảnh hưởng đến khả năng lái xe hay các công việc cần tập trung cao độ vì vậy cần phải thận trọng.
• Thăm khám mắt định kỳ và thường xuyên theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng bệnh lý, được kê đơn thuốc phù hợp và có phương pháp điều trị thích hợp đối với từng giai đoạn bệnh cụ thể.

Bài viết trên đã mang lại những thông tin về cách sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách khi trị tăng nhãn áp. Hãy chia sẻ những kiến thức này đến mọi người xung quanh bạn nhé!

Xem thêm

>>>>>Xem thêm: 14 công dụng của hạt mắc ca đối với sức khỏe bạn không nên bỏ qua