Tràn dịch màng phổi là một trong những tình trạng gây khó thở cho người bệnh có thể dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu nguyên nhân tràn dịch màng phổi qua bài viết sau đây nhé!
Bạn đang đọc: 17 nguyên nhân tràn dịch màng phổi nhất định bạn cần lưu tâm
Tràn dịch màng phổi là tình trạng lượng dịch màng phổi nhiều bất thường
Contents
- 1 Suy tim
- 2 Ung thư phổi
- 3 Lao màng phổi
- 4 Hội chứng thận hư
- 5 Suy thận cấp tính
- 6 Lupus ban đỏ hệ thống
- 7 Suy giáp
- 8 Áp xe dưới cơ hoành
- 9 Nhiễm HIV
- 10 Do khối u lympho ác tính
- 11 Viêm tuỵ
- 12 Hội chứng móng tay vàng
- 13 Viêm khớp dạng thấp
- 14 Sử dụng nhiều loại thuốc chữa trị
- 15 Do xạ trị, hóa trị
- 16 Do một số bệnh ung thư
- 17 Hậu Covid-19
- 18 Khi nào cần gặp bác sĩ?
Suy tim
Suy tim là tình trạng suy giảm các chức năng của tim làm cho cơ thể gặp tình trạng tim không thể bơm hết máu đến các cơ quan và cũng không thể nhận hết máu từ phổi về.
Khi đó, lượng máu không di chuyển được theo các mạch máu, khiến máu ứ lại tại phổi, kích thích mao mạch tăng tính thấm, làm cho máu thẩm thấu từ mạch vào khoang màng phổi, gây tăng dịch ở khu vực này.
Suy giảm chức năng tim khiến máu ứ tại tim và phổi
Ung thư phổi
Các tế bào ung thư phổi lan đến khoang màng phổi. Tại đây, các tế bào ung thư sẽ phân chia xâm lấn vào màng phổi, kích thích các tế bào màng phổi tiết ra dịch nhiều hơn bình thường.
Về lâu dài, nếu ung thư không được xử lý sẽ gây ra tình trạng tràn dịch màng phổi, do số lượng các tế bào ung thư càng ngày càng tăng.
Ung thư phổi lan đến màng phổi làm tế bào ung thư nhanh chóng phân chia gây ảnh hưởng màng phổi
Lao màng phổi
Lao màng phổi là tình trạng vi khuẩn lao gây viêm ở màng phổi. Khi gặp phải tình trạng viêm này các tế bào ở màng phổi sẽ tăng cường tiết dịch làm cho lượng dịch sinh ra và lượng dịch được hấp thu mất cân bằng gây nên tràn dịch màng phổi.
Lao màng phổi làm tế bào màng phổi không ngừng tiết dịch
Hội chứng thận hư
Hội chứng thận hư là sự tổn thương đơn vị lọc cầu thận, làm mất rất nhiều protein qua nước tiểu. Khi mất một lượng lớn protein như vậy, máu trong cơ thể không đảm bảo – cân bằng được áp lực, gây tràn dịch nhiều nơi, trong đó có màng phổi.
Hội chứng thận hư gây tràn dịch đa màng trong đó có màng phổi
Suy thận cấp tính
Tình trạng suy thận cấp làm cho thận bị mất chức năng đột ngột khiến cho nước tiểu không được lọc, gây ứ nước và quá tải dịch trong cơ thể. Tình trạng ứ nước và quá tải dịch làm tăng áp lực thẩm thấu chung, làm cho dịch tràn vào khoang màng phổi.
Suy thận cấp làm chức năng của phổi bị mất đột ngột
Lupus ban đỏ hệ thống
Lupus là bệnh hiếm gặp, khó chẩn đoán. Câu hỏi tầm soát thường chỉ đặt ra sau khi đã loại trừ tất cả những nguyên nhân gây tràn dịch khác, hoặc khi biểu hiện lâm sàng lupus quá rõ ràng. Bệnh nhân thường đến với triệu chứng tiết niệu, thận, triệu chứng khớp – ngoài da.
Lupus ban đỏ hệ thống tấn công vào hệ thống miễn dịch gây ảnh hưởng đến tất cả các cơ quan và có thể gây viêm màng phổi.
Viêm màng phổi có thể kích thích các tế bào sản sinh ra nhiều dịch màng phổi hơn, gây nên mất cân bằng giữa sản sinh và hấp thu dịch màng phổi. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ gây ra tràn dịch.
Lupus ban đỏ hệ thống sẽ tấn công vào hệ miễn dịch tất cả các cơ quan trong đó có phổi
Suy giáp
Suy giáp làm tăng giữ nước cho cơ thể gây ra tăng tuần hoàn dịch. Tuy nhiên, nhịp tim lại giảm làm tăng áp lực lên vùng tim gây nên tràn dịch màng ngoài tim. Chức năng tim suy giảm gây nên tràn dịch ở màng phổi.
Mặt khác, tuần hoàn dịch khắp cơ thể cũng tăng làm cho dịch bị đẩy vào màng phổi.
Suy giáp gây tăng giữ nước toàn cơ thể
Áp xe dưới cơ hoành
Do cơ hoành tiếp xúc với màng phổi nên khi có áp xe cơ hoành sẽ gây nên tình trạng viêm màng phổi. Khi màng phổi bị viêm (cơ chế đã trình bày ở trên) thì sẽ dẫn tới tình trạng tràn dịch khu trú màng phổi dưới.
Áp xe cơ hoảnh có thể gây tình trạng viêm màng phổi
Nhiễm HIV
Khi nhiễm HIV, cơ thể bị suy giảm hệ miễn dịch nên các vi khuẩn, virus ở bên ngoài dễ dàng theo đường hô hấp xâm nhập và gây bệnh ở vùng phổi. Các vi khuẩn, virus này có thể gây nên tình trạng viêm màng phổi, viêm phổi và gây tràn dịch màng phổi.
HIV làm suy giảm hệ miễn dịch nên dễ gặp các bệnh về phổi
Do khối u lympho ác tính
Khối u lympho ác tính sẽ nhanh chóng tăng sinh và xâm nhập vào màng phổi. Tại đây, các tế bào lympho sẽ tăng sinh gây viêm hoặc gây ra tổn thương vùng màng phổi làm các tế bào màng phổi hoạt động nhiều hơn bình thường gây tràn dịch.
Tìm hiểu thêm: Thời điểm nên niềng răng và các phương pháp niềng răng hiện nay
U lympho ác tính có thể xâm nhập và gây viêm màng phổi
Viêm tuỵ
Tình trạng viêm tụy xảy ra sẽ gây nên tình trạng viêm cơ hoành, do cơ hoành tiếp xúc với màng phổi cũng có thể gây viêm màng phổi.
Một tình huống khác xảy ra chậm hơn là dịch ở tụy do viêm từ nang giả tụy qua cơ hoành vào khoang màng phổi gây ra tình trạng dịch ứ ở khoang màng phổi.
Viêm tụy gây viêm cơ hoành rồi dẫn tới viêm màng phổi
Hội chứng móng tay vàng
Hội chứng móng tay vàng là một trong những rối loạn hiếm gặp gây rối loạn và thoát các dịch bạch huyết. Tình trạng này kéo dài có thể gây nên tràn dịch màng phổi.
Tam chứng kinh điển để nhận biết hội chứng móng tay vàng là móng tay, móng chân màu vàng, phù bạch huyết, tràn dịch màng phổi.
Tràn dịch màng phổi là một trong ba tam chứng kinh điển của hội chứng móng tay vàng
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp ít khi gây tràn dịch đủ nhiều, chỉ khoảng 5% bệnh nhân ghi nhận có tràn dịch trên X-Quang.
Thường là tình trạng viêm màng phổi gây triệu chứng đau, khó thở.
Viêm khớp dạng thấp gây tăng nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương phổi
Sử dụng nhiều loại thuốc chữa trị
Thuốc Interleukin-2 có tác dụng tăng số lượng tế bào IL-2 trong cơ thể, giúp kích hoạt hệ miễn dịch thường được sử dụng để điều trị ung thư thận và u hắc tố có phản ứng phụ gây ra hội chứng rò rỉ mao mạch gây nên tình trạng nước từ lòng mạch đi vào khoang màng phổi, gây ra tràn dịch màng phổi.
Ngoài ra, thống kê còn ghi nhận một số loại thuốc như bromocriptine (được dùng cho người bệnh Parkinson, to đầu chi,…) và methysergide (chỉ định với người đau đầu do mạch máu) cũng ghi nhận trường hợp tràn dịch màng phổi nhưng rất hiếm gặp.[1]
Một số loại thuốc có tác dụng phụ gây tràn dịch màng phổi
Do xạ trị, hóa trị
Xạ trị và hóa trị có thể làm ảnh hưởng và tổn thương màng phổi gây nên những thay đổi bất thường. Chính những thay đổi này có thể làm các tế bào màng phổi tiết nhiều dịch hơn gây nên tràn dịch màng phổi.
Xạ trị có thể làm tổn thương vùng màng phổi gây thay đổi cấu trúc vùng này
Do một số bệnh ung thư
Một số ung thư di căn đến màng phổi như ung thư đại tràng, ung thư trực tràng, ung thư cổ tử cung,… có thể phát triển và chiếm chỗ ở màng phổi làm cho các tế bào màng phổi kích hoạt quá trình viêm, tiết ra nhiều dịch hơn gây nên tình trạng tràn dịch.
Ung thư đại tràng di căn có thể gây bệnh ở màng phổi
Hậu Covid-19
Mắc COVID-19 có thể làm suy giảm chức năng của hệ hô hấp và các hệ cơ quan khác như tim, não. Tình trạng viêm phổi và xơ phổi cũng có thể là nguyên nhân gây nên tràn dịch màng phổi sau COVID-19.
Một trong những triệu chứng của hậu Covid-19 là tràn dịch màng phổi
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Tràn dịch màng phổi có thể là tình trạng cấp cứu cần phải điều trị kịp thời. Khi gặp các dấu hiệu sau cần đến các cơ sở để được điều trị:
- Khó thở, có thể xuất hiện tình trạng suy hô hấp.
- Đau ngực không thể chịu được.
- Sốt cao.
- Xuất hiện phù toàn thân hoặc bụng to ra, phù mặt, mi mắt, tay chân.
- Ho ra máu.
Khi gặp tình trạng khó thở cần đến gặp bác sĩ
Phương pháp chẩn đoán
- X-quang phổi thẳng nghiêng: chỉ gợi ý tràn dịch màng phổi, không giúp xác định được mức độ.
- Siêu âm: có thể dựa vào siêu âm để xác định vùng màng phổi có dịch hay không. Phương pháp này có thể dùng với phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT-scanner): dùng để xác định tràn dịch số lượng ít hoặc các khối u vùng phổi gây ra tràn dịch.
- Chọc dò màng phổi để xét nghiệm: chọc dò để xác định là dịch thấm hay dịch tiết qua đó định hướng nguyên nhân.
Cắt lớp vi tính để xác định tràn dịch cũng như khối u vùng phổi
Một số bệnh viện uy tín
Khi gặp tình trạng tràn dịch màng phổi nên đến chuyên khoa Hô hấp để được thăm khám và điều trị. Tham khảo một số bệnh viện uy tín để phát hiện và điều trị bệnh:
- Tại TP. HCM: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Phòng khám chuyên khoa quốc tế Phổi Sài Gòn, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Gia An 115,…
- Tại Hà Nội: Bệnh viện phổi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội,…
>>>>>Xem thêm: Dầu lưu ly (Borage Oil) có tác dụng gì trong chăm sóc da
Đến các cơ sở chuyên khoa uy tín để được thăm khám và điều trị
Tràn dịch màng phổi là một dấu hiệu chỉ báo bệnh lý nguy hiểm cần phải tiến hành can thiệp tháo dịch trong một số trường hợp. Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến khám bác sĩ để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời!