Ích mẫu: Cách dùng, liều dùng, lưu ý khi sử dụng

Ích mẫu là một loại thảo dược có tác dụng hoạt huyết, thông kinh, sáng mắt, lợi tiểu,… đặc biệt hữu ích đối với chị em phụ nữ. Hãy cùng tìm hiểu nhiều hơn về công dụng cũng như cách sử dụng ích mẫu đúng cách thông qua bài viết sau đây nhé!

Bạn đang đọc: Ích mẫu: Cách dùng, liều dùng, lưu ý khi sử dụng

Ích mẫu là gì?

Cây ích mẫu (Leonurus japonicus Houtt.) là cây thân thảo sống hàng năm thuộc họ Bạc hà (Lamiaceae).[1]

• Thân cây đứng cao khoảng 0,5 – 1m, hình vuông, có rãnh dọc.
• Lá mọc đối. Lá ở gốc có cuống dài, phiến lá hình tim, mép có răng cưa thô và sâu. Lá ở thân có cuống ngắn hơn, phiến lá thường xẻ sâu thành 3 thùy, trên mỗi thùy lại có răng cưa thưa. Lá trên cùng phần lớn không chia thùy và gần như không có cuống.
• Cụm hoa mọc thành vòng dày đặc ở kẽ lá. Tràng hoa có màu trắng hồng hoặc tím hồng.
• Quả nhỏ 3 cạnh, nhẵn, vỏ màu xám nâu.

Ích là lợi ích, mẫu là người mẹ. Ý nói cây thuốc này có nhiều lợi ích cho phụ nữ có con nhỏ nên được người xưa gọi là cây ích mẫu.

Ích mẫu là loại cây mọc hoang hoặc được trồng để lấy nguyên liệu làm thuốc, có nhiều ở một số địa phương như Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình,… người ta thường thu hái và sử dụng phần cây trên mặt đất.

Khi nửa số hoa ở thân cây bắt đầu nở, thu hái và phơi sấy khô, gọi là ích mẫu thảo. Thu hái quả khi hoa trên cây sắp tàn, phơi sấy khô, gọi là sung úy tử.

Về thành phần hóa học, ích mẫu chứa chủ yếu là alkaloid (leonurin, stachydrin), flavonoid, rutin và glycoside có khung steroid. Trong đó, flavonoid có tác dụng làm bền thành mạch và giúp hạ huyết áp. Cao ích mẫu có tác dụng giảm huyết áp thời kỳ đầu, tốt cho tim mạch, hệ thần kinh và ức chế một số vi khuẩn ngoài da.

Ích mẫu là một loại dược liệu có tác dụng hoạt huyết thông kinh,…

Liều dùng ích mẫu

Ích mẫu thảo khô được dùng hàng ngày dưới dạng thuốc sắc hoặc nấu thành cao với liều khoảng 6 – 12g. Quả ích mẫu cũng được dùng với liều 6 – 12g dưới dạng thuốc sắc. Tuy nhiên, liều lượng này sẽ đem lại hiệu quả khác nhau tùy thuộc vào cơ địa, thể chất, độ tuổi, giới tính và tình trạng bệnh lý của người sử dụng.[2]

Liều dùng ích mẫu dưới dạng thuốc sắc khoảng 6 – 12g mỗi ngày

Một số bài thuốc có sử dụng ích mẫu

Ích mẫu là một loại dược liệu mang đến nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe, dưới đây là một số bài thuốc được sử dụng phổ biến trong dân gian.[3]

Bài thuốc trị mụn nhọt, mưng mủ

Cho khoảng 20g ích mẫu vào nồi đất và đổ nước ngập phần dược liệu. Đun sôi rồi đun nhỏ lửa cho đến khi nước chỉ còn phân nửa. Sau đó, dùng nước này để vệ sinh vùng da bị tổn thương từ 3 đến 4 lần mỗi ngày.

Bài thuốc với ích mẫu trị mụn nhọt mưng mủ

Bài thuốc trị hậu sản, máu không ra được

Đối với phụ nữ sau sinh gặp tình trạng máu không ra được, có thể lấy một nắm ích mẫu và giã nát để lấy nước cốt. Uống nước cốt này mỗi ngày một chén để giúp cải thiện vấn đề.

Bài thuốc chứa ích mẫu có thể hỗ trợ trị hậu sản, máu không ra được

Bài thuốc trị tắc tia sữa

Nếu bạn bị tắc tia sữa, có thể dùng ích mẫu đã phơi khô tán thành bột rồi hòa với nước để bôi lên vú.

Bài thuốc từ ích mẫu có thể trị tắc tia sữa

Bài thuốc trị viêm tai

Đối với tình trạng bị viêm tai, bạn có thể lấy phần ngọn và lá non của cây ích mẫu đem giã nát để vắt lấy nước cốt. Sau đó, lấy một ít nước cốt này nhỏ vào tai mỗi ngày một lần để hỗ trợ điều trị viêm tai.

Ích mẫu giã lấy nước nhỏ vào tai để điều trị viêm tai

Bài thuốc trị đinh nhọt

Đinh nhọt là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến. Để giảm triệu chứng của đinh nhọt, bạn có thể sử dụng ích mẫu. Lấy một nắm lá ích mẫu, giã nát và vắt lấy nước cốt. Sau đó, sử dụng phần bã để đắp lên vùng da bị đinh nhọt, còn phần nước cốt thì để uống.

Để giảm triệu chứng của đinh nhọt, bạn có thể sử dụng ích mẫu

Bài thuốc trị kiết lỵ cho trẻ

Trẻ em mắc kiết lỵ có thể được điều trị bằng cách lấy phần lá non và búp của cây ích mẫu, nấu chung với cháo để cho trẻ ăn hàng ngày.

Bệnh kiết lỵ ở trẻ em có thể được điều trị bằng lá non và búp cây ích mẫu

Bài thuốc trị bệnh trĩ

Để điều trị bệnh trĩ, bạn có thể giã nát ích mẫu và vắt lấy nước cốt để uống. Áp dụng bài thuốc này hàng ngày cho đến khi triệu chứng của bệnh trĩ thuyên giảm.

Tìm hiểu thêm: Bí quyết bảo vệ sức khỏe mùa nắng nóng

Bệnh trĩ thuyên giảm đáng kể sau khi dùng ích mẫu

Bài thuốc trị mụn nhọt, rôm sảy

Một trong những vấn đề thường gặp trên da là mụn nhọt và rôm sảy. Để giúp giảm viêm và làm dịu da, bạn có thể sử dụng bài thuốc từ cây ích mẫu.

Lấy một nắm ích mẫu rửa sạch, sau đó giã nát và đắp lên vùng da bị tổn thương. Sử dụng hàng ngày cho đến khi vết thương lành hẳn.

Giã nát ích mẫu đắp lên vùng bị mụn nhọt, rôm sảy giúp giảm viêm và làm dịu da

Bài thuốc trị cổ họng sưng đau

Nếu bạn gặp vấn đề về cổ họng sưng đau, có thể lấy một nắm ích mẫu đem rửa sạch rồi giã nát. Hòa phần bã và nước cốt với một chén nước rồi lọc lấy phần dịch lọc để uống.

Cổ họng bị đau có thể lấy ích mẫu giã nát lấy nước uống

Bài thuốc trị kinh nguyệt không đều

Để điều trị kinh nguyệt không đều và đau bụng kinh, bạn có thể sử dụng bài thuốc có chứa các thành phần sau: ích mẫu 10g, xích thược 10g, đương quy 10g và mộc hương 5g. Phơi khô tất cả các dược liệu trên rồi tán thành bột để uống.

Ngoài ra, bạn có thể dùng ích mẫu 800g, ngải cứu 200g, hương phụ 250g, siro và cồn vừa đủ 1 lít. Nấu tất cả các dược liệu trên trong khoảng 20 phút. Uống mỗi ngày 10 – 20ml để điều hòa kinh nguyệt.

Ích mẫu có thể trị kinh nguyệt không đều

Bài thuốc bồi bổ khí huyết, điều kinh

Đối với bài thuốc bồi bổ khí huyết, điều kinh cần chuẩn bị những nguyên liệu sau: ích mẫu 80g, ngải cứu 40g, nga truật 60g, củ gấu 40g, hương nhu 30g.

Sao vàng và tán bột tất cả các nguyên liệu, sau đó nhào thành từng viên nhỏ như hạt đậu. Uống 20 viên mỗi lần, mỗi ngày 3 lần.

Bài thuốc với ích mẫu giúp bồi bổ khí huyết

Bài thuốc trị huyết áp cao

Chuẩn bị bài thuốc trị cao huyết áp với các loại dược liệu sau: ích mẫu, hy thiêm thảo, ngô đồng và hạ khô thảo. Cho tất cả nguyên liệu vào nồi để nấu nước uống, kiên trì sử dụng sẽ thấy chỉ số huyết áp được cải thiện và duy trì ở mức bình thường.

Ích mẫu trị huyết áp cao

Lưu ý khi sử dụng ích mẫu

Để đảm bảo an toàn và tránh xảy ra các tác dụng không mong muốn khi sử dụng ích mẫu, bạn nên chú ý đến một vài điều như sau:[1] [3]

• Tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng.
• Không dùng cho phụ nữ đang mang thai.
• Không dùng cho người bị máu khó đông vì có thể làm tăng thêm nguy cơ chảy máu.
• Ích mẫu có khả năng trục ứ huyết, sinh huyết mới, hoạt huyết điều kinh, những người có đồng tử mở rộng không nên dùng.
• Sử dụng với lượng vừa phải, dùng ích mẫu nhiều có thể tăng tiết mồ hôi, gây mệt mỏi, khó thở và làm suy nhược cơ thể.

Bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng ích mẫu

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn các thông tin liên quan đến một loại thảo dược có tên là ích mẫu bao gồm cách dùng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng. Hy vọng những chia sẻ từ bài viết có thể mang lại những thông tin hữu ích cho việc chăm sóc sức khỏe của bạn và gia đình.

Vị thuốc Ích mẫu

https://bvnguyentriphuong.com.vn/y-hoc-co-truyen/vi-thuoc-ich-mau

Ích mẫu

https://bvnguyentriphuong.com.vn/duoc-lieu/ich-mau

Xem thêm

>>>>>Xem thêm: Các loại thực phẩm giàu collagen dễ kiếm trong bếp