Chỉ số LDL-C là chỉ số thường xuất hiện trong các bộ xét nghiệm mỡ máu, đại diện cho phần cholesterol “xấu”. Cùng tìm hiểu về chỉ số LDL-C là gì và giá trị bình thường của nó qua bài viết sau nhé!
Bạn đang đọc: Chỉ số LDL-C trong máu là gì? LDL bình thường là bao nhiêu?
Contents
Chỉ số LDL-C là gì?
Một số cholesterol được cung cấp từ thức ăn hoặc được tổng hợp từ gan sẽ không hòa tan trong máu, vì vậy các protein sẽ mang nó từ nơi hấp thu đến nơi cần thiết.
LDL-cholesterol hay lipoprotein có mật độ cholesterol thấp (Low density lipoprotein Cholesterol – LDL-C) là loại cholesterol hay gặp nhất trong xét nghiệm sinh hóa máu. Cấu tạo của LDL-C gồm một trung tâm cholesterol và một lớp áo lipoprotein bên ngoài.
LDL-C là một loại cholesterol trong máu
Ý nghĩa chỉ số LDL
Sự dư thừa LDL-C có thể dẫn đến tích tụ các mảng xơ vữa trên thành mạch và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như: xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, phình động mạch chủ, đột quỵ não,…
Mặc dù nó thường được gọi là cholesterol “xấu”, nhưng sự hiện diện của LDL-C cholesterol trong cơ thể cũng góp phần bảo vệ dây thần kinh, sản xuất tế bào và hormone.
Chỉ số LDL-C cho biết lượng cholesterol “xấu” trong máu
LDL-C bình thường là bao nhiêu?
Ở người trưởng thành, chỉ số LDL-C nên được duy trì dưới 130 mg/dL. Với người có tiền sử mắc bệnh lý mạch máu và có nguy cơ cao bệnh mạch vành theo Khuyến cáo ATP III- NCEP Hoa Kỳ năm 2004 thì chỉ số này phải được duy trì dưới ngưỡng 70 mg/dL.
Tuy nhiên, để thu được giá trị chỉ số LDL-C đúng nhất thì người bệnh cần được xét nghiệm máu khi đã nhịn ăn tối thiểu 8 giờ.
Chỉ số LDL-C bình thường sẽ nhỏ hơn 100 mg/dL
Chỉ số LDL-C bao nhiêu là nguy hiểm?
Bình thường
Chỉ số LDL-C ở ngưỡng bình thường sẽ ở thấp hơn 130 mg/dL. Do đó, bạn nên duy trì lượng LDL-C ở mức bình thường để hạn chế mắc rối loạn mỡ máu cũng như các bệnh lý về tim và mạch máu kèm theo.
Cần giữ LDL-C ở mức bình thường để hạn chế mỡ máu
Tăng giới hạn
Chỉ số LDL-C ở ngưỡng tăng giới hạn khi giá trị ở khoảng 130 – 159 mg/dL. Đây là ngưỡng mà người bệnh cần phải thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt để đưa chỉ số LDL-C về giá trị bình thường nhằm hạn chế bệnh tật.
LDL-C ở ngưỡng cao cần thay đổi chế độ ăn
Tăng
Chỉ số LDL-C tăng là khi giá trị ở khoảng 160 – 189 mg/dL. Lúc này, người bệnh có thể phải sử dụng các thuốc giảm mỡ máu theo chỉ dẫn của bác sĩ và tầm soát các biến chứng của rối loạn mỡ máu.
Chỉ số LDL-C ở ngưỡng cao cần phải được điều trị bằng thuốc
Tăng cao
Chỉ số LDL-C tăng cao khi giá trị ở trên ngưỡng 190 mg/dL. Đây là chỉ số ở người có rối loạn lipid máu nặng và khả năng mắc các bệnh mạch máu rất cao, người bệnh cần sử dụng thuốc điều trị bệnh, ăn uống và tập luyện chặt chẽ để hạn chế biến chứng.
LDL-C rất cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Nguyên nhân dẫn đến LDL-cholesterol cao
Thức ăn
Thức ăn có thể có tác động lớn đến nồng độ LDL-C huyết thanh, trong đó thực phẩm chính gây ra tình trạng tăng LDL-C máu là do là đồ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa.
Bạn nên hạn chế các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa như: mỡ động vật, kem, thịt bò, thịt cừu, thịt lợn, bơ và sữa nguyên kem, pho mát, dầu cọ,…
Thay vào đó, bạn có thể sử dụng các thực phẩm giàu chất béo chưa bão hòa như: cá, bơ,…
Thức ăn dầu mỡ làm tăng LDL-C
Cân nặng
Một yếu tố nguy cơ chính khác làm LDL-C tăng cao là cân nặng quá mức quy định. Thừa cân hoặc béo phì làm hạn chế khả năng loại bỏ loại LDL-C ra khỏi máu từ đó làm nồng độ LDL-C trong máu tăng cao hơn.
Có thể dùng chỉ số khối cơ thể (BMI) để đánh giá tình trạng cân nặng của cơ thể như:
- BMI dưới 25 là bình thường hoặc nhẹ cân.
- Khi thừa cân chỉ số BMI sẽ từ 25 đến 29,9.
- Chỉ số BMI của người béo phì khi từ 30 trở lên.
Thừa cân, béo phì có thể làm tăng LDL-C
Lười hoạt động thể chất
Lười vận động cũng là một nguyên nhân làm tăng mức LDL-C trong máu. Tuy nhiên, tin tốt là chỉ cần thực hiện các bài tập nhẹ nhàng, cường độ thấp cũng có thể giúp ích rất nhiều cho việc ổn định lượng LDL-C.
Do vậy, dù các bác sĩ khuyên bạn nên hoạt động thể chất ít nhất 90 phút mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu không đủ điều kiện thì dù bạn chỉ tập được từ 30 – 45 phút mỗi ngày vẫn có thể mang lại được kết quả hữu ích.
Lười hoạt động thể chất gây tăng LDL-C
Thuốc lá và rượu
Một trong vô số những tác động tiêu cực đến sức khỏe của việc hút thuốc lá là làm tăng LDL, giảm HDL và tăng nguy cơ mắc xơ vữa động mạch. Ngoài ra, việc hút thuốc lá thụ động từ người khác cũng sẽ nguy hiểm và gây ra các vấn đề sức khỏe tương tự.
Bên cạnh đó, người uống quá nhiều rượu hoặc nghiện rượu thường có mức cholesterol trong máu tăng cao hơn người bình thường.
Thuốc lá và rượu là một nguyên nhân gây tăng LDL-C
Tuổi và giới tính
Tuổi tác và giới tính cũng có thể có ảnh hưởng đáng kể đến mức LDL-C. Nồng độ LDL-C trong máu có xu hướng tăng dần theo tuổi tác và có sự khác biệt rõ ràng giữa hai giới.
Khi còn trẻ (từ 20 đến 59 tuổi), đàn ông thường có nồng độ LDL-C cao hơn phụ nữ. Tuy nhiên, ở tuổi trung niên sau 60 tuổi, xu hướng này có thể thay đổi với việc giá trị LDL-C ở nữ giới cao hơn.
Tuổi và giới tính có liên quan đến tăng LDL-C
Di truyền
Tiền sử trong gia đình có người mắc cholesterol cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh này hơn ở những đời sau. Tình trạng này đặc biệt đáng quan tâm vì nó thường được phát hiện muộn và có thể gây đau tim, đột quỵ và tử vong sớm.
Tìm hiểu thêm: 10 triệu chứng tiền mãn kinh phổ biến ở phụ nữ bạn nên biết
Di truyền có thể là nguyên nhân gây tăng LDL-C
Chủng tộc và dân tộc
Chủng tộc và dân tộc có liên quan đến nồng độ cholesterol trong máu cao. Mặc dù tất cả mọi người đều có thể có mức LDL-C máu cao, nhưng vẫn có sự khác nhau giữa các tộc người, ví dụ như:
- Người Mỹ gốc Phi: cholesterol cao xảy ra ở 10,6% dân số thế hệ trước và khoảng 10,3% ở thời điểm hiện tại.
- Người gốc Tây Ban Nha: có 13,1% đàn ông bị cholesterol cao và 9% ở phụ nữ.
- Người châu Á: cả hai giới đều có tỷ lệ cholesterol cao tương đương nhau, khoảng 11,3% ở nam giới và 10,3% ở nữ giới.
Người Châu Âu, béo phì thường có chỉ số LDL-C cao
Một số loại thuốc
Một số nhóm thuốc có thể dẫn đến tăng mức LDL-C huyết thanh như:
- Thuốc tim mạch.
- Steroid và hormone steroid để giảm viêm.
- Thuốc kháng virus.
- Thuốc ức chế miễn dịch.
Vậy nên trước kê bất kỳ đơn thuốc nào, bác sĩ cũng sẽ cần phải để ý và xem xét đến những rủi ro và lợi ích có thể gặp phải. Do đó, người bệnh phải tuân thủ điều trị của bác sĩ, không được tự ý sử dụng thuốc.
Một số loại thuốc khiến tăng LDL-C
Các tình trạng sức khỏe khác
Cholesterol cao cũng có thể do một loạt các tình trạng sức khỏe, các rối loạn hoặc bệnh khác mà bạn có thể mắc phải. Chẳng hạn như: mang thai, bệnh gan, bệnh thận, đái tháo đường tuýp 2 và các vấn đề về tuyến giáp,…
Đái tháo đường có thể khiến tăng LDL-C
LDL-C cao phản ánh điều gì?
Nồng độ cholesterol LDL-C cao có thể gây ra nhiều bệnh lý và vấn đề về sức khỏe, bao gồm:
- Bệnh tim thiếu máu cục bộ.
- Bệnh động mạch ngoại vi.
- Bệnh lý tim mạch, bao gồm đau thắt ngực và đau tim.
- Đột quỵ.
- Tổn thương đường ruột.
LDL-C cao gây bệnh động mạch vành
Phương pháp ngăn ngừa tăng LDL?
Thực hiện theo một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim
Để hạn chế gia tăng chỉ số LDL-C, bạn nên hạn chế ăn các thực phẩm chứa chất béo bão hòa như mỡ, nội tạng động vật, đồ ăn chiên rán ngập dầu hoặc dầu ăn sử dụng lại nhiều lần,…
Thay vào đó, bạn có thể tăng cường sử dụng các loại chất béo lành mạnh đến từ hạt óc chó, hạt điều, hạt macca, hạt lạc, dầu dừa, dầu cải hoặc dầu oliu,…
Bạn nên thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim
Tránh sử dụng thuốc lá
Thuốc lá không những là nguyên nhân gây tăng LDL-C trong máu mà còn là yếu tố nguy cơ của rất nhiều bệnh khác như ung thư vòm họng, ung thư phổi,…
Do đó, các bác sĩ khuyến cáo mọi người nên tránh sử dụng thuốc lá hoặc vape – thuốc lá điện tử để bảo vệ sức khỏe.
Tránh sử dụng thuốc lá để hạn chế tăng LDL-C
Tập thể dục nhiều hơn
Việc vận động thường xuyên sẽ giúp kiểm soát cân nặng, hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả hơn.
Đồng thời, các bài tập như đi bộ, đạp xe, yoga hoặc aerobic cũng giúp tăng cường sức khỏe trái tim và thành mạch. Nhờ vậy, sẽ giúp duy trì chỉ số LDL-C ở mức bình thường.
Tập thể dục nhiều hơn giúp giảm chỉ số LDL-C
Giữ cân nặng phù hợp với sức khỏe của bạn
Để giữ ổn định tốc độ đào thải LDL-C ra khỏi cơ thể thì việc duy trì cân nặng phù hợp với sức khỏe là điều cần thiết. Tuy nhiên, không nên ăn kiêng hoặc tập luyện quá mức vì có thể gây hại ngược lại đến sức khỏe.
Bạn nên tìm đến các bác sĩ dinh dưỡng hoặc chuyên gia về thể chất để được cho lời khuyên và các bài tập phù hợp với thể trạng của bản thân.
Giữ cân nặng phù hợp với sức khỏe của bạn
Giảm stress
Mức độ căng thẳng thần kinh có thể làm tăng chỉ số LDL-C và giảm HDL-C trong máu. Vì vậy, bạn nên giữ thái độ vui vẻ, chia sẻ những bận tâm với mọi người hoặc tập yoga, tập thiền để giảm stress.
Giảm stress có thể ngăn ngừa tăng LDL-C
Một số câu hỏi thường gặp
Tại sao cholesterol gan với LDL-C được coi là cholesterol xấu?
LDL cholesterol được coi là cholesterol “xấu” do tác động của nó đến thành mạch. Việc LDL-C tăng cao trong máu dẫn đến hình thành các mảng xơ vữa thành mạch, lâu dần có thể gây hẹp lòng mạch hoặc bong mảng xơ vữa dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng.[1]
LDL-C được coi là cholesterol xấu
HDL-C và LDL-C là gì?
HDL-C được gọi là cholesterol tốt, chỉ số này trong máu thường trên 45 mg/dL ở nam giới và trên 55 mg/dL đối với nữ giới. HDL-C trong máu cao sẽ giúp vận chuyển các chất béo xấu ở thành mạch trở về gan và chuyển hóa, đào thải ra ngoài.[2]
LDL-C hay cholesterol xấu, giá trị bình thường trong máu là dưới 130 mg/dL. Nếu chỉ số này càng cao thì nguy cơ mắc các bệnh lý mạch máu càng cao.
>>>>>Xem thêm: Lợi ích của củ cải đường đối với bệnh tiểu đường
Sự khác biệt giữa HDL-C và LDL-C
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn về chỉ số LDL-C và các giá trị của nó. Nếu thấy thông tin hữu ích hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè xung quanh bạn nhé!