Đường ăn kiêng là gì? Dùng đường ăn kiêng có tốt không? Lưu ý khi dùng

Đường ăn kiêng là loại đường thường được khuyến cáo sử dụng với các bệnh nhân đái tháo đường. Vậy đường này có tốt không và sử dụng như thế nào? Cùng tìm hiểu đường ăn kiêng là gì qua bài viết dưới đây nhé!

Bạn đang đọc: Đường ăn kiêng là gì? Dùng đường ăn kiêng có tốt không? Lưu ý khi dùng

Đường ăn kiêng là gì?

Đường ăn kiêng là một loại chất tạo ngọt, có thể chứa ít hoặc không chứa bất kì năng lượng (calo) nào. Tuy nhiên, loại đường này có vị ngọt hơn đường ăn thông thường có thể đến vài nghìn lần.

Đường ăn kiêng thường được sử dụng thay thế cho đường ăn thông thường (sucrose) bởi những người đang ăn kiêng, người thừa cân béo phì hoặc đang có bệnh lý chuyển hóa. [1]

Đường ăn kiêng là chất hóa học nhân tạo có vị ngọt

Các loại đường ăn kiêng phổ biến

Do đường ăn kiêng không phải là đường tự nhiên nên cần trải qua nhiều nghiên cứu. Hiện nay, một số loại đường ăn kiêng đã được FDA cấp phép đưa vào sử dụng làm phụ gia thực phẩm như:

• Aspartam: ngọt hơn 200 lần so với đường ăn.
• Acesulfame kali: ngọt hơn 200 lần so với đường ăn.
• Sucralose: ngọt hơn 600 lần so với đường ăn.
• Neotame: ngọt hơn 13.000 lần so với đường ăn.
• Advantame: ngọt hơn 20.000 lần so với đường ăn.
• Saccharin: ngọt hơn 700 lần so với đường ăn.

Ngoài những loại đường phổ biến, một số loại đường có lượng calo thấp cũng được sản xuất với nguồn gốc từ hoa quả như steviol glycoside, talin,… hoặc từ rượu đường như sorbitol, xylitol, lactitol,… (khác với rượu uống). [2]

Trong đời sống có nhiều loại đường ăn kiêng được FDA chấp thuận

Đường ăn kiêng bao nhiêu calo?

Đường ăn kiêng cung cấp rất ít calo cho cơ thể nên không đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng hay làm tăng lượng đường trong máu.

Mặc dù đường ăn kiêng mang lại vị ngọt nhưng cũng là một chất nhân tạo. Do đó, thay vì sử dụng thường xuyên, bạn nên cân nhắc bổ sung các thực phẩm lành mạnh mang lại vị ngọt tự nhiên. [3]

Đường ăn kiêng cung cấp rất ít calo

Đường ăn kiêng có tốt không?

Đường ăn kiêng nhân tạo là một trong những lựa chọn được khuyến cáo sử dụng do loại đường này cung cấp rất ít calo. Từ đó sẽ giúp cơ thể có những sự thay đổi tốt hơn như:

Kiểm soát cân nặng

Do đường ăn kiêng chứa ít calo nên sẽ giúp giảm trọng lượng cơ thể. Theo nghiên cứu, đường ăn kiêng giúp giảm trọng lượng cơ thể, khối lượng mỡ và vòng eo. Với những người thích uống nước ngọt nếu sử dụng nước có chứa đường ăn kiêng giúp giảm BMI từ 1,3 – 1,7.[1]

Đường ăn kiêng có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Giảm sự thèm ăn

Nhiều người thường có suy nghĩ, do đường ăn kiêng cung cấp ít calo nên cơ thể sẽ thiếu năng lượng để hoạt động. Chính điều này sẽ kích thích não bộ tăng cảm giác thèm ăn.

Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu, sự thật lại ngược lại so với suy nghĩ của một số bộ phận, những người sử dụng đường ăn kiêng được phỏng vấn cho rằng họ ít cảm giác thèm ăn khi sử dụng sản phẩm này.[1]

Đường ăn kiêng có thể gây ra giảm cảm giác thèm ăn

Kiểm soát bệnh tiểu đường

Do đường ăn kiêng cung cấp rất ít calo nên không tạo ra năng lượng dư thừa cho cơ thể. Điều này giúp giảm hình thành các chất dự trữ tại các cơ quan, từ đó góp phần không làm tăng thêm đường trong máu.

Mặt khác, khi sử dụng đường ăn kiêng ở bệnh nhân tiểu đường sẽ giúp giảm cảm giác thèm đồ ngọt (một trong những nguồn cung cấp đường chủ yếu), giảm cảm giác thèm ăn qua đó giảm lượng đường cung cấp cho cơ thể mỗi ngày.

Đường ăn kiêng giúp hỗ trợ giảm lượng đường trong máu

Giảm nguy cơ mắc một số bệnh lý chuyển hóa

Khi lượng calo thấp sẽ không làm xuất hiện năng lượng dư thừa, chính điều này sẽ hạn chế tình trạng mỡ tích lũy trong các cơ quan gây ra hiện tượng tăng cường tế bào mỡ để dự trữ năng lượng thừa trong cơ thể.

Vì nguyên nhân trên mà sử dụng đường ăn kiêng sẽ giúp hỗ trợ giảm cân và giảm các bệnh lý liên quan đến chuyển hóa như gan nhiễm mỡ, rối loạn chuyển hóa lipid (mỡ máu), huyết áp cao,…

Đường ăn kiêng giúp hỗ trợ giảm cân và giảm nguy cơ mắc các bệnh về chuyển hóa

Ngăn ngừa sâu răng

Đường ăn kiêng có thể ngăn ngừa sâu răng vì loại đường này không tạo ra vi khuẩn streptococcus mutans, vi khuẩn chính gây sâu răng. Vi khuẩn này sử dụng đường trong thực phẩm để tạo ra axit, axit này sẽ phá hủy men răng và gây sâu răng.

Tuy nhiên, bạn cần sử dụng đường ăn kiêng một cách điều độ và kết hợp với các biện pháp phòng ngừa sâu răng khác để có hiệu quả tốt nhất.

Nên sử dụng bao nhiêu đường ăn kiêng mỗi ngày?

Mỗi người có một nhu cầu khác nhau trong việc tiêu thụ đường. Tuy nhiên cần phải lưu ý lượng tối đa được khuyến cáo sử dụng mỗi loại đường ăn kiêng để tránh ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.

• Aspartam: 75 đơn vị/ngày và không được sử dụng với những người mắc bệnh phenylketonuria (PKU).
• Acesulfame kali: 23 đơn vị/ngày.
• Saccharin: 45 đơn vị/ngày.
• Sucralose: 23 đơn vị/ngày.
• Neotame: 23 đơn vị/ngày.
• Advantame: 4920 đơn vị/ngày. [4]

Khi muốn sử dụng những loại đường này, người có nhu cầu nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có thể dùng một cách chính xác và hiệu quả nhất.

Tìm hiểu thêm: Cây lạc tiên có tác dụng gì? 7 tác dụng và bài thuốc từ lạc tiên

Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn dùng đường hiệu quả

Một số tác hại có thể xảy ra khi sử dụng đường ăn kiêng

Không cung cấp đủ calo cho hoạt động của cơ thể

Vì lượng calo cung cấp cho cơ thể là không đủ duy trì các hoạt động. Mặt khác, đường ăn kiêng lại làm giảm cảm giác thèm ăn nên giảm lượng thức ăn nạp vào mỗi ngày khiến cho năng lượng không đủ để cung cấp.

WHO cũng khuyến cáo, ngoại trừ những bệnh nhân đái tháo đường, với những đối tượng khác nên thay thế đường ăn kiêng bằng các loại hoa quả có vị ngọt. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung hoa quả vị ngọt ở lượng vừa phải, vì khi sử dụng quá mức có thể làm tăng chỉ số đường huyết, ảnh hưởng đến sức khoẻ. [5]

Đường ăn kiêng có thể gây ra thiếu năng lượng cho các hoạt động

Phá huỷ sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột

Trong đường ruột tồn tại một hệ thống vi khuẩn giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa của cơ thể. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, đường ăn kiêng phá hủy sự cân bằng của hệ thống này, khiến cho hệ thống đường ruột gặp vấn đề gây rối loạn tiêu hóa.

Sự cân bằng của vi khuẩn trong đường ruột bị đường ăn kiêng thay đổi

Gây nhức đầu, co giật, trầm cảm

Đường ăn kiêng có công thức hóa học là Aspartam không gây những vấn đề về sức khỏe tâm thần với những người bình thường nhưng sẽ tăng thêm tình trạng nhức đầu, trầm cảm với những người có sẵn tình trạng này. [6]

Mặt khác, theo một số nghiên cứu, đường ăn kiêng có thể tăng hoạt động bất thường của não bộ gây nên những cơn vắng ý thức – một loại động kinh ở trẻ em. [7]

Đường ăn kiêng có thể làm tăng tình trạng trầm cảm

Nguy cơ gây ung thư

Một số nghiên cứu đã cho thấy Aspartam có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan ở một số người. Tuy nhiên, khi mở rộng nghiên cứu lại không thu được những kết quả tương tự.[8]

Mặt khác, nguy cơ gây ung thư của đường ăn kiêng cần được nghiên cứu và theo dõi với cỡ mẫu lớn hơn để chứng minh và đưa ra bằng chứng thuyết phục về nguy cơ này.

Nguy cơ gây ung thư của đường ăn kiêng cần được nghiên cứu thêm

Lưu ý khi dùng đường ăn kiêng

Đường ăn kiêng có nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm tàng nhiều nguy cơ. Chính vì vậy, người sử dụng nên lưu ý để đạt được hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe:

• Lưu ý cách dùng: hạn chế sử dụng loại đường này nếu không có khuyến cáo từ bác sĩ. Bổ sung đầy đủ năng lượng theo nhu cầu của cơ thể khi sử dụng loại đường này.
• Lưu ý cách chọn mua: tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn đường ăn kiêng phù hợp với nhu cầu cơ thể, lý do sử dụng.
• Đối tượng không nên sử dụng: người mắc bệnh lý di truyền phenylketonuria (PKU) không nên dùng vì không thể chuyển hoá được đường aspartam. Với người dị ứng nhóm sulfamid cũng không nên dùng do saccharin trong đường do có thể gây khó thở, tiêu chảy khi sử dụng.

Bạn nên kết hợp đường với các loại hoa quả để bổ sung đủ năng lượng

Đường ăn kiêng là loại đường cung cấp rất ít calo, giúp ích cho những người muốn giảm lượng calo cung cấp cho cơ thể. Tuy nhiên, loại đường này vẫn có những nguy cơ tiềm ẩn. Chính vì vậy, trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có thể sử dụng đúng cách và hiệu quả nhất cho sức khỏe nhé!

How Sweet It Is: All About Sweeteners

https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/how-sweet-it-all-about-sweeteners

Sugar Substitutes

https://familydoctor.org/sugar-substitutes/

The Nutrition Source

https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-drinks/artificial-sweeteners/

WHO advises not to use non-sugar sweeteners for weight control in newly released guideline

https://www.who.int/news/item/15-05-2023-who-advises-not-to-use-non-sugar-sweeteners-for-weight-control-in-newly-released-guideline

Aspartame sensitivity? A double blind randomised crossover study

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25786106/

Aspartame and seizure susceptibility: results of a clinical study in reportedly sensitive individuals

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7614911/

Artificial Sweeteners and Cancer

https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/diet/artificial-sweeteners-fact-sheet

Xem thêm

>>>>>Xem thêm: 5 nguyên nhân trầm cảm giới trẻ và các lưu ý cha mẹ cần quan tâm