Thiên môn đông có tác dụng gì? Công dụng và liều dùng thiên môn đông

Thiên môn đông không chỉ được dùng làm cây cảnh, nó còn là thảo dược có nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Những lợi ích của thiên môn đông là gì, hãy tìm hiểu ở bài viết sau đây nhé!

Bạn đang đọc: Thiên môn đông có tác dụng gì? Công dụng và liều dùng thiên môn đông

Thiên môn đông có đặc điểm gì?

Thiên môn đông có tên khoa học là Asparagus cochinchinensis (Lour.) Merr., thuộc họ Asparagaceae (Thiên môn). Nó còn có tên gọi khác như: Thiên môn, Dây tóc tiên, Co sin sương (Thái), Sùa sú tùng (Hmông), Mè mằn, Mằn săm (Tày), Dù mác siam (Dao). [1]

Mọc tự nhiên và được trồng ở khắp nơi trong nước, cây này thường được thu hái rễ. Ngoài ra, cũng có trường hợp trồng trong chậu để làm cảnh.

Phổ biến nhất ở các tỉnh như Cao Bằng, Lạng Sơn, Thanh Hoá, Bắc Thái và Nam Hà. Cây này cũng được tìm thấy ở nhiều quốc gia khác như Trung Quốc, Triều Tiên và Nhật Bản.

Thành phần chính có trong Thiên môn đông là asparagin (một axit amin). Trong nước sôi, asparagin có thể thuỷ phân tạo ra axit aspartic và amoniac.

Thiên môn đông có dạng dây leo sống lâu năm

Thiên môn đông có tác dụng gì

Trong Đông y

Thiên môn đông – dược liệu chiết từ rễ cây, là một phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền Trung Quốc. Nó được sử dụng như một loại thuốc bổ, giảm đờm và điều trị nhiều loại bệnh khác, bao gồm cả các bệnh về gan và viêm đường hô hấp.

Trong môi trường thử nghiệm, chiết xuất Thiên môn đông đã cho thấy khả năng làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư phổi và bảo vệ tế bào gan khỏi độc tính của rượu. [1]

Các thử nghiệm trên động vật cũng chỉ ra rằng Thiên môn đông có tác dụng giảm viêm đường hô hấp. Tuy nhiên, để xác nhận các tác dụng này trên con người, cần thêm nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá tính an toàn và hiệu quả của Thiên môn đông.

Thiên môn đông được dùng nhiều trong đông y

Trong y học hiện đại

Tác dụng của nước sắc Thiên môn đông là kháng khuẩn, ức chế một số loại vi khuẩn như liên cầu khuẩn A và B, Phế cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn vàng cũng như trực khuẩn bạch cầu theo Trung Dược Học. [2]

Thiên môn đông cũng giúp giảm triệu chứng ho, lợi tiểu, có tác dụng thông tiện và tăng cường sức khỏe theo Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược.

Ngoài ra, nước sắc Thiên môn còn có tác dụng chống khối u bằng cách ức chế Sarcoma-180 và Dioxygenase của tế bào bạch cầu ở chuột nhắt bị viêm hạch bạch huyết cấp hoặc viêm hạt bạch huyết mạn.

Chiết xuất từ thiên môn đông giúp giảm viêm trong hen suyễn bằng cách ức chế các chất hóa học trung gian gây viêm. Điều này làm cho thiên môn đông trở thành thành phần phổ biến trong các bài thuốc chữa ho và hen suyễn.

Thiên môn đông được dùng trong Y học hiện đại có thể ngăn ngừa ung thư, giảm ho, lợi tiểu…

Liều dùng thiên môn đông

Thảo dược này được sử dụng trong y học dân tộc để chữa ho, lợi tiểu, giảm sốt và tăng cường sức khỏe. Liều lượng khuyến cáo là 10-15g mỗi ngày, có thể sử dụng dưới dạng thuốc sắc hoặc nấu thành cao. [3]

Một số bài thuốc có sử dụng thiên môn đông

Bài thuốc cao tam tài

Thang thuốc bổ toàn thân, bổ tinh khí: 4g Nhân sâm, 10g thiên môn đông, 10g thục địa, 600ml nước. Sắc còn lại 200ml. Chia thành 3 lần uống trong ngày. [3]

Theo quan niệm Đông y, con người (nhân), trời (thiên) và đất (địa) là một thể thống nhất và do đó và do đó là 3 yếu tố (tài) của vũ trụ. Nay kết hợp cả ba yếu tố này trong một thang thuốc.

Bài thuốc trị ho đờm, thổ huyết, hơi thở ngắn

Thiên môn, mạch môn, ngũ vị tử, sắc thành cao, hòa tan với mật và uống. Hằng ngày, liều lượng là 4-5g cao. [3]

Bài thuốc kết hợp thiên môn, mạch môn, ngũ vị tử, sắc thành cao để trị ho đờm

Bài thuốc trị cơ thể đau nhức do hư lao

Theo Thiên Kim phương – Thiên môn thì đem tán bột. Uống 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 1 thìa pha với rượu. [1]

Thiên môn thì đem tán bột để trị cơ thể đau nhức do hư lao

Bài thuốc trị miệng lở lâu ngày không khỏi

Thiên môn (bỏ lõi), Mạch môn (bỏ lõi), Huyền sâm. Lấy lượng bằng nhau, tán bột, trộn với mật ong làm thành viên, kích thước như hạt Long Nhãn. Mỗi lần chỉ cần ngậm 1 viên [Đây là bí quyết được truyền dạy bởi nhà sư Liêu Sở] (Ngoại Khoa Tinh Nghĩa). [1]

Bài thuốc kết hợp thiên môn, mạch môn, huyền sâm để trị loét miệng lâu ngày không khỏi

Bài thuốc trị da mặt nám đen

Thiên môn, phơi khô, giã nhuyễn, trộn với mật ong làm thành viên. Mỗi ngày, sử dụng viên thuốc pha với nước để rửa mặt. Việc xát thuốc lên da cũng giúp da trở nên tươi sáng và rạng rỡ hơn (Thánh Tế Tổng Lục). [1]

Thiên môn hỗ trợ điều trị da mặt nám đen

Bài thuốc trị tiêu khát

Thiên môn, Mạch môn, Ngũ vị tử, nấu đặc thành cao, thêm mật ong để dùng dần (Giản Tiện phương). [1]

Bài thuốc làm đẹp da mặt cho phái nữ

Rửa sạch 10 củ thiên môn, lột vỏ, đập dập, bỏ lõi cho vào xoong nhỏ và cho 3 chén nước vào đun lửa nhỏ khoảng 30 phút. Lấy nước nguội để rửa mặt, sử dụng bã chà nhẹ lên mặt nhiều lần.

Thực hiện mỗi ngày một lần khi có thời gian rảnh, liên tục trong 10-30 ngày để thấy hiệu quả, sử dụng càng lâu càng tốt. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với da mặt nhờn, nhiều mụn có khi sưng tấy bội nhiễm và da dị ứng với mỹ phẩm. Sử dụng thường xuyên giúp làn da trở nên mịn màng. [1]

Tìm hiểu thêm: Ảnh hưởng của hậu COVID-19 đối với bệnh nhân tiểu đường? Có nguy hiểm không?

Thiên môn giúp làm đẹp da mặt phụ nữ

Bài thuốc chữa mồ hôi trộm, miệng khô

Thiên môn, Thanh hao, Miết giáp, Mạch môn, Sài hồ, Ngưu tất, Bạch thược, Địa cốt bì, Ngũ vị tử, lấy lượng bằng nhau và sắc uống (Hoạt Pháp Cơ Yếu). [1]

Bài thuốc chữa chứng ho thể nhiệt mạn tính

Mỗi vị 12g bao gồm thiên môn đông, khoản đông hoa, tang bạch bì (tẩm mật sao), hạnh nhân, qua lâu nhân, tử uyển, tỳ bà diệp, bối mẫu. Sắc uống mỗi ngày một thang, chia thành 3 lần uống trong ngày sau khi ăn 1 giờ.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị chứng ho thể nhiệt mạn tính

Bài thuốc chữa chứng tâm loạn nhịp, hồi hộp, đoản hơi, vô lực, mồ hôi nhiều, mụn nhọt, táo bón, kém ngủ

Thiên môn đông 16g, mỗi vị 8g gồm liên tâm, đăng tâm thảo, mỗi vị 12g gồm liên nhục, thảo quyết minh, bá tử nhân, mỗi vị 20g gồm sinh địa, thục địa, 30g đạm trúc diệp. Sắc uống ngày 1 thang ngay sau khi ăn 1 giờ.

Bài thuốc chứng tâm phiền mất ngủ, nội nhiệt tiêu khát

Thiên môn đông (bỏ lõi) 12g; nhân sâm, ngũ vị tử mỗi vị 4g. Sắc uống mỗi ngày dùng 1 thang.

Bài thuốc kết hợp thiên môn đông, nhân sâm, ngũ vị tử chữa chứng tâm phiền mất ngủ

Bài thuốc chữa nôn ra máu, chảy máu cam

Thiên môn đông, sinh địa mỗi vị 30g. Sắc uống mỗi ngày dùng 1 thang, dùng đến khi triệu chứng giảm.

Bài thuốc kết hợp thiên môn, sinh địa giúp chữa nôn ra máu, chảy máu cam

Bài thuốc trị tiểu đường

Thiên môn, mạch môn, ngũ vị tử (lượng bằng nhau) nấu thành cao, thêm ít mật ong. Dùng 20ml sau khi ăn 1 giờ, ngày sử dụng 3 lần.

Bài thuốc kết hợp thiên môn, mạch môn, ngũ vị tử hỗ trợ điều trị tiểu đường

Bài thuốc trị phế nuy, hư hao, phong nhiệt, trị chứng nóng, khát

Thiên môn, bỏ vỏ, bỏ lõi. Sau đó nấu chín, ăn hoặc phơi khô, tán bột, luyện với mật làm thành viên, to bằng hạt ngô (1g). Mỗi lần uống 20 viên, ngày 3 lần sau khi ăn 1 giờ.

Lưu ý khi sử dụng thiên môn đông

Một số lưu ý khi sử dụng thiên môn đông như: [1]

• Phế không có hư hỏa mà lại có hàn đàm hoặc đàm ẩm: cấm dùng (Đông Dược Học Thiết Yếu).
• Sợ cá Trắm, cá Chầy, cá Chép.

Một số lưu ý khi sử dụng thiên môn đông

Như bạn đã thấy, thiên môn đông là thảo dược mang nhiều giá trị cho sức khỏe. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích và giúp bạn sử dụng thiên môn đông hiệu quả hơn.

Thiên môn đông có tác dụng gì?

https://bvnguyentriphuong.com.vn/bac-si-tu-van/thien-mon-dong-co-tac-dung-gi

Vị thuốc Thiên môn đông

https://bvnguyentriphuong.com.vn/y-hoc-co-truyen/vi-thuoc-thien-mon-dong

Xem thêm

>>>>>Xem thêm: 12 vấn đề sức khỏe ngày Tết thường gặp và cách phòng ngừa