Vì sao sau sinh kinh nguyệt không đều? Có bình thường không?
Một trong những vấn đề hay gặp ở phụ nữ sau khi sinh là kinh nguyệt không đều. Khi gặp phải tình trạng này, nhiều phụ nữ đều gặp phải tinh thần lo lắng. Cùng tìm hiểu lí do vì sao sau sinh kinh nguyệt không đều, điều này có bình thường không qua bài viết dưới đây nhé!
Bạn đang đọc: Vì sao sau sinh kinh nguyệt không đều? Có bình thường không?
Contents
Sau sinh kinh nguyệt có đều không?
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh có thể là tình trạng bình thường, do đây là thời gian cơ thể tự điều chỉnh về trạng thái trước khi mang thai. Kinh nguyệt có thể sẽ xuất hiện trở lại sau 5 đến 6 tuần sau sinh, tuy nhiên cũng sẽ có trường hợp kéo dài và không xuất hiện trong vòng 1 năm đầu sau sinh. [1]
Kinh nguyệt sau sinh bị rối loạn sẽ có những đặc điểm như thời gian giữa hai lần không đều (lúc dài, lúc ngắn), lượng máu kinh nhiều hơn bình thường, số ngày hành kinh kéo dài hơn, máu kinh có màu sắc thay đổi (đỏ tươi, đỏ sẫm), có thể xuất hiện tình trạng máu bị vón cục,…
Kinh nguyệt sau sinh có thể không đều
Vì sao sau sinh kinh nguyệt không đều?
Nội tiết tố thay đổi
Trong 48 giờ đầu tiên, các hormone được sản xuất từ nhau thai giảm nhanh và không còn chi phối cơ thể sản phụ.
Hai hormone đảm nhận vai trò quan trọng trong việc hình thành chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ là estrogen và progesterone bị giảm đột ngột làm cho chu kỳ kinh nguyệt sau sinh rối loạn.
Cơ thể cần thời gian điều chỉnh nồng độ hai hormone này về bình thường. Tuy nhiên, quá trình này ở mỗi người là khác nhau tuỳ thuộc vào cơ địa, môi trường, thói quen sinh hoạt sau sinh,…[2]
Nồng độ estrogen giảm thấp sau sinh
Cho bé bú mẹ
Sau khi sinh, nồng độ prolactin tăng cao, đây là hormone giúp kích thích tuyến vú tiết sữa nhưng đồng thời cũng ức chế quá trình rụng trứng và ngăn cản kinh nguyệt xảy ra.
Nếu các bà mẹ vẫn duy trì cho con bú, nồng độ prolactin vẫn ở mức cao thì kinh nguyệt có thể không diễn ra đến khi cai sữa, tuỳ thuộc vào cơ thể của từng phụ nữ.
Phụ nữ cho con bú sẽ có thời gian vô kinh dài hơn phụ nữ không cho con bú
Căng thẳng, stress
Kinh nguyệt rất dễ bị tác động bởi nhiều yếu tố, trong đó bao gồm các vấn đề về tâm lý như căng thẳng, stress,… Các yếu tố này có thể làm rối loạn hoạt động chuyển hóa trong cơ thể, dẫn tới thay đổi nồng độ hormone và gây ra các bất thường trên chu kỳ kinh nguyệt.
Đặc biệt trong giai đoạn sau sinh, những thay đổi về áp lực làm mẹ, sự suy giảm các hormone có thể khiến cho sản phụ cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, thậm chí trầm cảm sau sinh. Điều này sẽ tác động không tốt đến chu kỳ kinh nguyệt.[3]
Stress dễ tác động đến kinh nguyệt gây rối loạn
Thay đổi cân nặng
Phụ nữ tăng cân khi mang thai và có xu hướng tăng cân trong vài tháng sau sinh. Một số người thì ngược lại, giảm cân mạnh do thiếu chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý. Trong cả hai trường hợp thay đổi cân nặng đều làm ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong cơ thể, từ đó dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn.
Thay đổi cân nặng sau sinh cũng gây rối loạn kinh nguyệt
Các vấn đề khác
Sau khi sinh, cơ thể người mẹ rất yếu, hệ thống miễn dịch chưa hồi phục hoàn toàn, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa.
Các vấn đề trước khi mang thai như: lạc nội mạc tử cung, PCOS (hội chứng buồng trứng đa nang), suy tuyến giáp hay cường tuyến giáp,… và thay đổi hormon trong cơ thể, đặc biệt là kinh nguyệt không đều trước khi mang thai đều có thể dẫn tới tình trạng kinh nguyệt không đều sau sinh.
Bệnh phụ khoa cũng là một nguyên nhân khiến kinh nguyệt không đều
Dấu hiệu nhận biết sau sinh kinh nguyệt không đều
Chậm có kinh lại sau sinh
Không có nghiên cứu nào chỉ ra chính xác thời điểm xuất hiện kinh nguyệt sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu không cho con bú kinh nguyệt sẽ xuất hiện trong vòng 2 – 3 tháng sau sinh.
Nếu cho con bú hoàn toàn thì kinh nguyệt có thể không xuất hiện trong vòng 7 – 8 tháng hay thậm chí 1 năm. Nếu sau thời gian này, kinh nguyệt không xuất hiện thì đây là biểu hiện rối loạn kinh nguyệt. [4]
Sau sinh thời gian mất kinh lâu hơn so với bình thường
Máu kinh vón cục
Máu kinh bình thường màu đỏ tươi, loãng, không vón cục nhưng nếu mất kinh vài tháng sẽ khiến máu ở trong buồng tử cung lâu dẫn tới tình trạng vón cục, màu đen sẫm, mùi khó chịu.
Nguyên nhân dẫn đến máu không được đẩy khỏi buồng tử cung có thể do tình trạng viêm nhiễm, lạc nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung gây nên.
Máu kinh bị vón cục là máu kinh tồn tại lâu trong buồng tử cung
Đau bụng kinh dữ dội
Nếu chưa từng mang thai thì đau bụng trong chu kỳ kinh nguyệt có thể là hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, sau khi sinh, trải qua cơn đau khi sinh em bé, nếu vẫn cảm giác đau bụng kinh dữ dội có thể là dấu hiệu của một số bệnh phụ khoa.
Sau sinh đau bụng kinh dữ dội có thể là chỉ báo bệnh phụ khoa
Đau vú
Núm vú đau tức là biểu hiện của rối loạn nội tiết tố. Sự rối loạn này không chỉ xảy ra với phụ nữ sau sinh mà có thể gặp phải trong chu kỳ kinh nguyệt của bất kỳ phụ nữ nào.
Tìm hiểu thêm: Miễn dịch cộng đồng sau tiêm vắc-xin kéo dài bao lâu?
Đau núm vú là dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố
Kinh nguyệt không đều sau sinh có thể mang thai không?
Theo sinh lý cơ thể, bất kỳ khi nào xuất hiện rụng trứng thì người phụ nữ đều có thể mang thai ngay cả trong trường hợp chưa có kinh nguyệt trở lại sau sinh.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng thời điểm có thể có thai nên là ít nhất 6 tháng sau sinh, để ổn định lại lớp niêm mạc tử cung (thời gian lý tưởng dài hơn rất nhiều, thường được khuyến nghị là 18 tháng) [5].
Phụ nữ có kinh nguyệt không đều sau sinh hoàn toàn có thể mang thai
Nên làm gì khi bị rối loạn kinh nguyệt sau sinh
Bổ sung vitamin và khoáng chất
Thiếu vitamin (ví dụ như vitamin D hay vitamin B) đều có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Bạn có thể bổ sung thêm vitamin D từ sữa, thường xuyên phơi nắng vào buổi sáng,… Hay bổ sung vitamin B bằng thực phẩm như các loại đậu, hạt, ngũ cốc, thịt và rau lá xanh đậm,…
Ngoài ra, phụ nữ sau sinh vừa bị mất một lượng máu lớn trong quá trình sinh để. Do đó, bạn cũng nên tăng cường bổ sung sắt cho cơ thể.
Nên bổ sung các loại vitamin, khoáng chất và sắt khi bị rối loạn kinh nguyệt sau sinh
Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh
Có một chế độ ăn uống lành mạnh và bổ dưỡng sau khi sinh là rất quan trọng trong việc phục hồi và bổ sung các chất dinh dưỡng bị mất trong quá trình mang thai và sinh nở.
Bạn nên ăn các loại trái cây, rau, ngũ cốc hay các loại hạt nhằm cung cấp thêm các vi chất dinh dưỡng cần thiết để phục hồi cơ thể, điều chỉnh sự mất cân bằng nội tiết tố, tăng cường quá trình ổn định sau khi sinh con.
Chế độ ăn uống lành mạnh và bổ dưỡng rất quan trọng trong việc phục hồi cơ thể
Hạn chế sử dụng cồn, chất kích thích
Lạm dụng cồn và chất kích thích có thể gây nên tình trạng mất nước, cơ thể ít tiết sữa khiến cho nồng độ hormone thay đổi, làm mất sự hồi phục tự nhiên của cơ thể.
Ngoài ra, cồn và chất kích thích có thể tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương gây ảnh hưởng xấu đến sự tiết hormone.
Hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích để tránh tình trạng mất nước
Bổ sung thực phẩm nội tiết tố
Các nội tiết tố như estrogen,… giúp cơ thể điều chỉnh, cân bằng lại nồng độ hormone, qua đó cải thiện tình trạng kinh nguyệt bị rối loạn. Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng các sản phẩm bổ sung nội tiết tố này. Khi có nhu cầu sử dụng nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn.
Bổ sung nội tiết tố ví dụ như estrogen
Rèn luyện thể thao
Rèn luyện thể thao không những giúp lấy lại vóc dáng trước khi sinh mà còn giúp cân bằng nội tiết tố của cơ thể. Tuy nhiên việc tập luyện thể thao sau khi sinh khá khó khăn, do đó bạn có thể bắt đầu bằng những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga,…
Sau sinh nên lập kế hoạch rèn luyện thể thao hợp lý
Nghỉ ngơi, hạn chế stress
Sau khi sinh, đối diện với áp lực và trách nhiệm làm mẹ, nhiều phụ nữ có thể bị căng thẳng, thiếu ngủ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự cân bằng hormone trong cơ thể. Chính vì vậy, cần phải nghỉ ngơi và để cơ thể cảm thấy thoải mái nhằm đảm bảo các hormone trong cơ thể luôn duy trì ở mức ổn định.
Sau sinh nên nghỉ ngơi hợp lý để giúp cân bằng hormone trong cơ thể
Khi nào cần gặp bác sĩ
Dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Sau khi sinh, kinh nguyệt bất thường là điều thường thấy. Tuy nhiên, nếu có những đặc điểm sau nên đến các cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và điều trị:
- Nếu không cho con bú, sau 3 tháng không có kinh. Nếu cho con bú, 1 – 2 năm không thấy xuất hiện kinh nguyệt nên đi khám.
- Lượng kinh nguyệt ra nhiều bất thường: thấm ướt băng vệ sinh sau 1 giờ.
- Thời gian diễn ra kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày.
- Xuất hiện nhiều cục máu đông, đen sẫm chiếm hơn 1/4 lượng máu kinh.
- Núm vú đau tức, cơ thể khó chịu mệt mỏi.
- Đau bụng liên tục, dữ dội kéo dài, chứ không chỉ trong ngày đầu tiên của kỳ kinh.
Khi đau bụng kinh dữ dội cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám
Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ hỏi bạn thời gian không có kinh nguyệt sau sinh, các đặc điểm của kinh nguyệt trước và sau sinh như thời gian, khoảng cách, đặc điểm máu kinh, lượng máu kinh, chế độ nuôi con, thời gian và khoảng cách giữa các cữ bú,… để đưa ra chẩn đoán sơ bộ và đưa ra các chỉ định xét nghiệm tiếp theo.
>>>>>Xem thêm: 10 nguyên nhân viêm phế quản mà bạn cần chú ý
Đến các cơ sở chuyên khoa để các bác sĩ tiến hành thăm khám và chẩn đoán
Các bệnh viện chuyên phụ khoa lớn
Nếu có bất kỳ điều gì bất thường nên đến ngay các cơ sở chuyên khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Bạn có thể tham khảo một số bệnh viện chuyên khoa Sản phụ khoa uy tín như:
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương,…
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Sản Trung Ương, Bệnh viện Sản Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội,…
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản liên quan đến vấn đề sau sinh kinh nguyệt không đều. Nếu bạn thấy bài viết này hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé.