Cây lạc tiên có tác dụng gì? 7 tác dụng và bài thuốc từ lạc tiên

Lạc tiên là một vị thuốc y học cổ truyền quen thuộc và được nhiều người dân sử dụng rộng rãi. Vậy cây lạc tiên có tác dụng gì? Hãy cùng tìm hiểu những công dụng của lạc tiên đối với sức khỏe qua bài viết sau đây nhé!

Bạn đang đọc: Cây lạc tiên có tác dụng gì? 7 tác dụng và bài thuốc từ lạc tiên

Giới thiệu về cây lạc tiên

Mô tả cây lạc tiên

Cây lạc tiên có tên gọi khác là chùm bao, nhãn lồng, tây phiên liên, dây bầu đường. Tên khoa học là Passiflora foetida L. Loài cây này mọc hoang ở những nơi có bụi rậm, dễ leo quấn.

Cây lạc tiên có những đặc điểm sau:

• Lạc tiên là cây thân leo với nhiều tua cuốn và bên trong của cây thường rỗng. Toàn bộ cây được phủ bởi lông mềm.
• Lá của cây dài khoảng 7cm và rộng khoảng 10cm, chia thành 3 thùy nhọn và mọc xen kẽ.
• Các tua cuốn thường xuất hiện ở góc giữa của lá.
• Hoa của lạc tiên có màu trắng, có tràng phụ hình sợi và có màu tím.
• Quả của cây lạc tiên có hình tròn và thường được bao bọc bởi lá bắc. Quả chưa chín có màu xanh và có vị chua. Trong khi quả chín có màu vàng, vị ngọt và có thể ăn được.

Hầu hết các bộ phận của lạc tiên đều được sử dụng để làm dược liệu (trừ phần rễ). Dựa vào đặc điểm và tính chất, người ta chia dược liệu lạc tiên thành 2 loại:

• Cây lạc tiên tươi.
• Cây lạc tiên khô.

Lạc tiên tươi và lạc tiên khô đều có thể dùng làm dược liệu

Thành phần hóa học

Cây lạc tiên chứa nhiều thành phần hóa học khác nhau, sau đây là một số thành phần chính:

• Alkaloid.
• Flavonoid.
• Saponin.
• Terpenoid.
• Flavonol glycoside.

Người ta có thể chiết xuất được nhiều thành phần hoạt chất quan trọng từ cây lạc tiên

Cách dùng và liều lượng sử dụng

Việc sử dụng lạc tiên và liều lượng tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản về cách dùng và liều lượng:

• Dạng thuốc viên: Liều lượng thông thường khoảng 90mg/ngày.
• Dạng chiết xuất lỏng: Có thể dùng khoảng 45 giọt/ngày trước khi đi ngủ. Với các trường hợp liên quan đến việc cai nghiện, có thể sử dụng khoảng 60 giọt tinh chất kết hợp với 0,8mg clonidine.
• Dạng thuốc sắc: Ngày dùng 6 – 16g cây khô dưới dạng thuốc sắc. Bệnh nhân có thể uống 3 – 4 cốc lạc tiên sắc nước mỗi ngày. Uống trước khi ngủ khoảng 1 tiếng.

Lạc tiên có thể bào chế thành thuốc dạng viên, dạng lỏng hoặc dạng thuốc sắc

Tác dụng dược lý của lạc tiên

Các nghiên cứu đã xác định rằng chiết xuất từ cây lạc tiên chứa thành phần alkaloid có nhân harman. Thành phần này có tác dụng an thần và có khả năng làm tăng thời gian ngủ bằng cách ức chế hoạt động của cafein trên cơ thể thỏ.

Ngoài ra, trong cây lạc tiên khô cũng chứa một lượng lớn flavonoid. Flavonoid này đã được nghiên cứu và cho thấy có tác dụng giảm triệu chứng tim đập nhanh trong các thí nghiệm trên cơ thể chuột.

Lạc tiên là một vị thuốc an thần, dưỡng tâm

Công dụng của cây lạc tiên trong điều trị bệnh

Hỗ trợ cải thiện giấc ngủ

Trong lạc tiên có chứa hoạt chất alkaloid – có khả năng ức chế cafein, giúp an thần gây ngủ. Dân gian cũng tin rằng ăn lạc tiên vào buổi chiều tối sẽ giúp bạn có giấc ngủ chất lượng hơn.

Lạc tiên là vị thuốc trị khó ngủ, mất ngủ rất kinh điển trong Y học Cổ truyền. Các bác sĩ y học cổ truyền thường thu hái những bộ phận trên mặt đất của cây lạc tiên, sau đó rửa sạch, phơi khô, cắt thành đoạn 3 – 5cm và sao vàng để dùng trong các bài thuốc.

Ổn định huyết áp

Flavonoid là một nhóm chất có tính chất chống oxy hóa và chống viêm. Các chất này có khả năng làm giãn mạch máu và cải thiện chức năng mạch máu, từ đó làm giảm áp lực trong hệ tuần hoàn và hỗ trợ ổn định huyết áp.

Lạc tiên có khả năng giúp ổn định huyết áp

Giảm ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh

Một nghiên cứu chỉ ra rằng lạc tiên giúp làm giảm đáng kể các triệu chứng mãn kinh, bao gồm đau đầu, trầm cảm, mất ngủ và tức giận. Tác dụng này thường xuất hiện sau 3 – 6 tuần sử dụng sản phẩm có chứa các hoạt chất chiết xuất từ lạc tiên. [1]

Lạc tiên có khả năng cải thiện các tình trạng mãn kinh

Giảm các cơn đau tử cung

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây lạc tiên chứa một số hoạt chất như flavonoid và alkaloid có khả năng tương tác với các thụ thể trên cơ trơn, gây ra hiệu ứng giãn cơ. Hiệu ứng này có thể làm giảm sự co thắt và giúp giảm đau trong kỳ kinh nguyệt và các triệu chứng đau tử cung liên quan.

Lạc tiên có thể giúp cải thiện các cơn đau tử cung cho nữ giới

Giảm đau xương khớp

Trong cây lạc tiên, có một số thành phần chống viêm và kháng khuẩn tự nhiên. Các hoạt chất này có thể ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh và giảm quá trình viêm trong cơ thể. Từ đó giảm các triệu chứng đau nhức như trong bệnh viêm khớp hoặc gút.

Tìm hiểu thêm: Tinh bột là gì? 3 vai trò của tinh bột và các thực phẩm giàu tinh bột

Lạc tiên có khả năng hỗ trợ các triệu chứng đau nhức xương khớp

Hỗ trợ điều trị tiểu đường

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây lạc tiên có chứa các hoạt chất có khả năng hỗ trợ điều trị tiểu đường, bao gồm khả năng hỗ trợ tăng cường độ nhạy của insulin. Các chất chống oxy hóa và flavonoid có thể có tác dụng làm giảm stress oxy hóa, giảm viêm và giúp cải thiện chức năng insulin.

Lạc tiên giúp ổn định đường huyết cho người bị tiểu đường

Giảm viêm

Các hợp chất phenolic trong hoa lạc tiên có tác dụng chống oxy hóa, giúp ngăn chặn sự tổn thương tế bào do stress oxy hóa gây ra. Nó cũng có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây viêm và giảm quá trình viêm trong cơ thể.

Việc uống trà hoa lạc tiên có thể là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả trong điều trị các bệnh viêm nhiễm như viêm xương khớp, viêm đại tràng và viêm ruột.

Lạc tiên giúp chống viêm hiệu quả

Người bị đau dạ dày có uống được lạc tiên không?

Người bị đau dạ dày nên thận trọng khi sử dụng cây lạc tiên hoặc sản phẩm chiết xuất từ loài cây này. Mặc dù thông tin về tác dụng của lạc tiên đối với dạ dày chưa được nghiên cứu kỹ, nhưng cây lạc tiên có thể gây kích ứng cho một số người và làm tăng dịch tiết dạ dày.

Bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng cây lạc tiên hoặc bất kỳ sản phẩm nào liên quan. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng của bạn và đưa ra lời khuyên phù hợp để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị dạ dày.

Người đau dạ dày không nên dùng lạc tiên

Các bài thuốc từ cây lạc tiên

Bài thuốc trị suy nhược thần kinh, mất ngủ

Cách 1: Nấu canh lạc tiên

• Thu hái lạc tiên tươi và rửa sạch với nước.
• Bạn có thể ngâm trong nước muối pha loãng khoảng 15 phút để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
• Sau đó, nấu lạc tiên như các loại rau khác để có canh ăn hàng ngày.

Cách 2: Sắc lấy nước uống

• Sắc khoảng 8 – 16g lạc tiên tùy thuộc vào trọng lượng cơ thể để lấy nước uống.
• Thêm một ít lá dâu và tâm sen vào quá trình sắc để có giấc ngủ ngon hơn và an thần tốt hơn.

Bài thuốc trị ngủ không yên giấc

Lạc tiên khô 30g, hoa diên vĩ 20g, cam thảo 10g, đường trắng 20g. Sắc với 1 lít nước và đun đến khi còn 500ml. Uống 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 100ml.

Bài thuốc trị mất ngủ, tim hồi hộp

Để chữa mất ngủ và tim hồi hộp, bạn có thể sử dụng các phương pháp và công thức sau:

Phương pháp 1:

• Sử dụng lạc tiên tươi, chặt thành khúc nhỏ và sau đó phơi hoặc sấy khô.
• Bảo quản lạc tiên khô trong hũ thủy tinh kín nắp để tránh ẩm và mốc.
• Mỗi lần sử dụng, lấy 50g lạc tiên khô, rửa với nước nhiều lần để loại bỏ bụi bẩn.
• Đun lạc tiên khô với khoảng 1,5 – 2 lít nước. Khi nước sôi, tắt bếp và hãm thêm 5 – 10 phút.
• Lọc nước lạc tiên và sử dụng hàng ngày. Nước lạc tiên này có thể thay thế nước uống thông thường. Để cảm nhận hiệu quả, nên uống ít nhất 1 tháng.

Phương pháp 2:

• Dùng lạc tiên 50g, lá vông 30g, lá dâu tằm 10g, tâm sen 2g, đường 90g.
• Sắc các nguyên liệu trên với nước.
• Mỗi ngày sắc 1 thang thuốc và dùng liên tục trong 7 – 10 ngày.

Bài thuốc giúp làm dịu thần kinh, an thần

Để giúp an thần, dịu thần kinh và có một giấc ngủ ngon, bạn có thể sử dụng bài thuốc sau:

• Lạc tiên: 20g.
• Lá vông nem: 2g.
• Cam thảo: 6g.
• Xương bồ: 6g.
• Táo nhân sao: 10g.
• Hạt sen: 12g.
• Lá tre: 10g.
• Lá dâu: 10g.

Đổ 600ml nước vào nồi và đun sắc cho đến khi còn 200ml nước. Sau đó, uống mỗi ngày 1 thang thuốc, dùng liên tục trong 7 – 10 ngày.

Bài thuốc dành cho người cao tuổi khó ngủ, đau mỏi người

Để giúp người cao tuổi khó ngủ và đau mỏi người, bạn có thể sử dụng bài thuốc sau:

• Cây lạc tiên (bao gồm cả rễ, dây lá, quả non): 500g
• Hoa thiên lý: 300g
• Lá mướp đắng non: 100g
• Tất cả các thành phần trên cần được sao khử thổ và tán nhuyễn thành dạng bột. Sau đó, thêm vào 50g đậu xanh (đã bỏ vỏ), rang chín và cũng tán nhuyễn.

Mỗi ngày, pha 3 thìa cà phê hỗn hợp bột này vào 100ml nước sôi để nguội. Uống thay trà hàng ngày.

Bài thuốc trị viêm da, ghẻ ngứa

Để làm bài thuốc trị viêm da, ghẻ ngứa từ lạc tiên, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

• Rửa sạch 2 – 3 nắm lá lạc tiên.
• Đặt lá lạc tiên vào nồi cùng với khoảng 1 lít nước.
• Đun sôi và sau đó giảm nhỏ lửa, tiếp tục đun trong khoảng 15 phút để các chất hoạt chất trong lạc tiên hoà tan vào nước.
• Lấy nước đã đun để tắm hoặc thấm bằng khăn bông, sau đó áp lên vùng da bị viêm.

Bài thuốc an thần, có tác dụng trợ tim, ngủ được êm, dịu thần kinh

Để chuẩn bị một bài thuốc an thần từ cây lạc tiên với tác dụng trợ tim, giúp ngủ được êm và dịu thần kinh, bạn có thể sử dụng công thức sau:

• Rửa sạch và cắt nhỏ cây lạc tiên.
• Trộn 20g lạc tiên, 10g hoa thiên lý và 5g cỏ ngọt vào một nồi.
• Đun cùng 500ml nước cho đến khi còn khoảng 200ml nước.
• Sau khi nước sôi, thêm 20g đường phèn và khuấy đều cho đến khi đường tan hoàn toàn.
• Lọc bỏ cặn dịch và để nguội tự nhiên.
• Uống 1 lần trước khi đi ngủ.

Bài thuốc giúp chữa lỵ

Để khắc phục chứng bệnh lỵ, bạn có thể sử dụng cách sau:

• Lấy khoảng 60g quả lạc tiên và rửa sạch.
• Sắc quả lạc tiên để lấy nước.
• Pha thêm một chút đường vào nước lạc tiên đã sắc và chia thành 2 lần uống trước khi ăn.

Bài thuốc giúp thanh nhiệt cơ thể

Cây lạc tiên được biết đến với công dụng làm mát gan và giải nhiệt. Để tận dụng hoàn toàn các thành phần có trong cây lạc tiên, bạn nên sử dụng quả lạc tiên chín để làm bài thuốc:

• Bổ đôi quả lạc tiên và chỉ chặt lấy dịch bên trong quả.
• Trong 1 lít nước, thêm lượng đường và khuấy đều cho đến khi đường tan hoàn toàn.
• Sau đó, đổ phần dịch từ quả lạc tiên vào nước đường và khuấy đều.

Bài thuốc này có thể được sử dụng hàng ngày sau bữa ăn để đem lại hiệu quả tốt nhất cho cơ thể.

Bài thuốc trị đau nhức xương khớp

Để điều trị tình trạng đau nhức xương khớp và đau mỏi người, bạn có thể sử dụng bài thuốc với các nguyên liệu như lạc tiên, lá khổ qua và hoa thiên lý. Dưới đây là cách thực hiện:

• Rửa sạch 500g lạc tiên, 100g lá khổ qua và 300g hoa thiên lý. Sau đó, phơi khô các nguyên liệu và sao vàng trong vòng 1 tháng.
• Khi quá trình sao vàng kết thúc, lấy các nguyên liệu ra và xay thành bột nhỏ.
• Mỗi lần sử dụng, chỉ cần lấy khoảng 3 thìa cà phê bột thuốc và hòa với 100ml nước nóng. Chờ cho đến khi dung dịch nguội, sau đó có thể sử dụng ngay.

Bài thuốc trị hành kinh sớm

Để điều trị hành kinh sớm và hạ huyết áp, bạn có thể sử dụng một công thức thuốc như sau:

• Lấy 0,5kg chùm bao, 0,3kg hoa thiên lý và 0,1kg lá khổ qua non.
• Xay nhuyễn các thành phần để tạo thành bột mịn.
• Trộn đều bột với 50g đậu xanh đã rang chín và được xay nhuyễn.
• Mỗi ngày, lấy 3 thìa cà phê hỗn hợp bột này pha cùng 100ml nước sôi. Uống khi cảm thấy khát.
• Tiếp tục sử dụng trong 10 ngày và bạn sẽ cảm nhận được hiệu quả tích cực.

Lưu ý khi sử dụng lạc tiên

Đối tượng không nên sử dụng

• Phụ nữ mang thai: Lạc tiên có thể tác động đến thai nhi hoặc làm co bóp tử cung, do đó, phụ nữ đang mang thai nên tránh sử dụng lạc tiên để đảm bảo an toàn cho thai kỳ.
• Phụ nữ đang cho con bú: Lạc tiên có thể được chuyển sang sữa mẹ và tác động đến sức khỏe của trẻ.
• Trẻ em nhỏ: Hiệu quả và an toàn của lạc tiên chưa được chứng minh đối với trẻ em. Do đó, không nên sử dụng lạc tiên cho trẻ em dưới 12 tuổi, trừ khi có sự chỉ định cụ thể từ bác sĩ.

Trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú không nên sử dụng lạc tiên

Tác dụng phụ có thể gặp phải

• Một số người có thể gặp phản ứng dị ứng như da ngứa, phát ban, mẩn đỏ…
• Có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Sử dụng lạc tiên có thể gây ra một số tác dụng phụ như dị ứng hoặc rối loạn tiêu hóa

Tương tác thuốc

Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng lạc tiên là rất cần thiết. Có thể xảy ra tương tác không mong muốn giữa lạc tiên và thuốc khác, làm giảm hiệu quả của cả hai hoặc gây ra các phản ứng dị ứng.

Bạn nên thảo luận với bác sĩ về việc dùng lạc tiên cùng với các thuốc điều trị

Uống lạc tiên nhiều có tốt không?

Không nên sử dụng lạc tiên nhiều hơn liều lượng được chỉ định. Sử dụng lạc tiên theo đúng liều lượng quy định để đảm bảo an toàn và tránh tác dụng phụ không mong muốn.

>>>>>Xem thêm: Cây vòi voi có tác dụng gì? Chữa được bệnh gì? Lưu ý khi sử dụng

Uống lạc tiên quá nhiều không tốt cho sức khỏe, bạn chỉ nên uống lượng vừa đủ

Bài viết trên đã cung cấp thông tin về những công dụng tuyệt vời và giá trị của lạc tiên đối với sức khỏe con người. Nếu bạn thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè của mình nhé!